You are here
Description
Drie stations voor één stadskwartier
Op 5 mei 1835 werd de treinverbinding Brussel-Mechelen ingereden. Twee jaar later diende de Hasseltse stadsmagistraat bij het ministerie van verkeer een aanvraag in om een spoorlijn Hasselt-Sint-Truiden-Landen te ontwerpen. Na de bouw van het baanvak Landen-Sint-Truiden in 1840, duurde het nog tot 8 december 1847 om deze lijn te verlengen tot Hasselt.
In oktober 1856 werd door de maatschappij 'Société des chemins de fer d'Aix-la Chapelle à Maestricht' de lijn Hasselt-Munsterbilzen-Maastricht voltooid die gedurende lange tijd uitgebaat werd door de Nederlandse spoorwegen.
De maatschappij 'Liégeois-Limbourgeois' bracht de spoorverbinding Hasselt-Luik tot stand in 1863 door in Beverst aan te sluiten op de reeds bestaande spoorverbinding Hasselt-Munsterbilzen.
Een volgende belangrijke gebeurtenis was de afwerking van de lijn Hasselt-Diest-Aarschot-Antwerpen op 1 juli 1865 door de maatschappij 'Grand Central'.
Dankzij de 'Liégeois-Limbourgeois' werd de lijn Hasselt-Neerpelt-Eindhoven in dienst genomen op 1 juli 1866.
De spoorlijn Hasselt-As-Maaseik vervolledigde in 1874 het spoorwegknooppunt Hasselt. Volgens zijn promotor, burggraaf Vilain XIV, was deze lijn bedoeld om Parijs via Brussel en Hasselt te verbinden met Berlijn!
De aanleg van de spoorbaan Hasselt-Genk op 27 mei 1979 kan de afschaffingen van de spoorlijnen Hasselt-Maastricht, Hasselt-Neerpelt en Hasselt-Maaseik niet doen vergeten.
Achtereenvolgens werden de verscheidene private spoorwegmaatschappijen genaast door de Belgische staat: 'Liégeois-Limbourgeois' in 1896, 'Grand Central' in 1897, de particuliere maatschappij 'Sint-Truiden-Hasselt' in 1900. Het duurde evenwel nog tot 1912 voraleer de lijn Hasselt-Maaseik overgenomen werd door de 'Belgische Staatsspoorwegen'.
Ingevolge de wet van 23 juli 1923 werden de 'Belgische Staatsspoorwegen' omgevormd tot een gemengde onderneming: 'De Nationale Maatschappij van de Belgische Spoorwegen.'
Het eerste station werd dus opgericht na de bouw van de lijn Sint-Truiden-Hasselt in 1847. Het stond naast de achterkant van de hof van het Casinogebouw (dit was gelegen op de Leopoldplaats tegenover het huidige monument van de Boerenkrijg). De straatbenaming 'Oude Statie' herinnert nog aan de vroegere toestand.
Het tweede station werd gebouwd in 1856 op het Hefveld (Luikersteenweg) bij gelegenheid van de exploitatie van de lijn Hasselt-Maastricht. Van dit tweede station is een lithografie bewaard uit 1861 van de hand van J. Hoolans. Het gebouw bestaat nog steeds: Villa Cools, bewoond door architect Sempels.
De samenvloeiing van de verscheidene spoorbanen vereiste een nieuwe inplanting zodat in 1880 het derde station werd opgericht op de Bampslaan waar het in dienst bleef tot bij de oprichting van het huidige gebouw dat geopend werd op 17 juli 1964.
Alhoewel de spoorweg een bron was van tewerkstelling, van vlotte verbindingen en economische expansie kwam er door de "yzeren weg" ook een ijzeren muur tot stand waardoor de wijk Runkst afgescheiden werd van 'de stad'. Het station op de Bampslaan, opgericht in 1880 werd dan ook smalend de 'Bokstatie' genoemd omdat het spoor de Boekstraat (Runkst) en de Frans Massystraat (stad) doormidden sneed.
Uit: Runkst ... warm aanbevolen (2001), pp. 16-17.