Wapen: in zilver een anker van sabel.

Na de Beeldenstorm van 1567, worden slechts twee gezinshoofden Custeyns vermeld in de buitingen van Hasselt. Leden van dit geslacht treden pas op de voorgrond in Hasselt op het einde van 16de eeuw. In 1579 was Quinten Custeyns bouwmeester; in 1594 en in 1601 zetelde Gillis in het stadsbestuur als raadslid, in 1602 als gezworene.

Thomas Custeyns en zijn echtgenote Margareta Lantmeeters schijnen nieuwkomers in Hasselt. Bij de doop van hun zes kinderen, geboren in Hasselt tussen 1598 en 1613, trad nooit een Custeyns op als doopheffer. Het echtpaar kocht in 1607 het huis 'de Wildeman' op de Grote Markt; het zou tot in 1774 eigendom blijven van hun nakomelingen. Hun dochter Margareta, geboren in 1610, werd de echtgenote van Michiel Sigers. Hun zonen Peter en Laurens werden de stamvader van twee takken.

Hun oudste zoon Peter, geboren in 1598, liet zich inschrijven aan de Leuvense universiteit in 1621. Hij trouwde in 1625 met Catharina Thoelen en vervolgens met Ida Stenaers. Uit het eerste huwelijk stammen o.a. Catharina, die in 1658 de echtgenote werd van glazenier Hendrik van Ryckel (nvdr: cf. noot), en Thomas, die priester werd. Thomas Custeyns, geboren in 1634, werd pastoor van Gors-Opleeuw. Hij had eveneens universitaire studies gevolgd in Leuven, waar hij zich inschreef in 1652. Thomas Custeyns was eigenaar van het huis 'het Vosken' in de Nieuwstraat, dat van de familie Thoelen afkomstig was. Hij overleed in 1695 nadat hij bij testament een studiebeurs stichtte ten gunste van zijn naaste bloedverwanten.

Uit het tweede huwelijk van Peter Custeyns met Ida Stenaers werd een zoon Peter geboren. Deze Peter trouwde ook tweemaal, eerst met Anna van Melbeek, vervolgens met N... Vaermans. Het eerste huwelijk van Peter met Anna van Melbeek werd gezegend met verschillende kinderen waaronder Filips, geboren in 1679 en overleden in 1740. Hij was kapelaan in Alken en in 1736 werd hij aangesteld tot pastoor van het Hasseltse begijnhof, waar hij gedurende zijn laatste twee levensjaren door een coadjutor bijgestaan moest worden. Zijn broer Peter, geboren in 1682 overleed als vrijgezel en werd begraven in de Sint-Quintinuskerk op 3 september 1721. Hun zuster Ida werd de echtgenote van Adam III Stellingwerff, weduwnaar van Elisabeth Jaupen.

Uit het tweede bed van Peter Custeyns met N... Vaermans stamt Ida, die in 1748 de echtgenote werd van Lambert van der Smissen, koopman op de Grote Markt (nvdr: moet zijn Hoogstraat) in 'de Pluyme'. Zij overleed in 1783. Haar broer Hendrik-Bonaventura werd benoemd tot notaris en zijn protocol beslaat de jaren 1738 tot 1779. Hij was in 1748 getrouwd met Maria-Agnes van Herck en overleed kinderloos in 1782.

De tweede tak van de familie Custeyns had als stamvader Laurens Custeyns, de in 1602 geboren zoon van Thomas en Margareta Lantmeeters. Hij werd in 1641 aangesteld tot bouwmeester en tien jaar later, in 1651, werd hem het burgemeesterschap toevertrouwd. Hij is hoogstwaarschijnlijk de schenker van de regentenstok met zilveren bekroning, die in het bezit is van de rederijkerskamer De Roode Roos (nvdr: bewxaard in Het Stadsmus). Op de bekroning zijn het schenkingsjaar 1637 en het familiewapen Custeyns, begeleid door de spreuk LIEFDE TWIST V(ER)DRYFT, gegraveerd. Zijn echtgenote Magdalena Laermans gaf het leven aan twee zonen: Jan, die de stam verder zette, en Laurens, die priester werd na zijn universitaire studies in Leuven vanaf 1667. Laurens werd in 1670 aangesteld tot rector van de Sint-Corneliskapel in Hasselt, waar Jan Custeyns hem in 1692 opvolgde. Zijn benoeming tot pastoor van Kuringen dateert waarschijnlijk van 1678. Dat jaar liet hij zich opnemen in de broederschap van Sint-Gertrudis in Kuringen; zijn inschrijving in het ledenregister werd opgesmukt met zijn familiewapen; in tegenstelling met zijn vader voerde hij een keper vergezeld van drie zespuntige sterren en overtopt met een druiventros. In 1681 schonk hij aan zijn parochiekerk een zilveren, deels vergulde stralenmonstrans, die door de Luikse zilversmid Guillaume Falaize vervaardigd werd.

Jan Custeyns, zoon van burgemeester Laurens, zette de stam verder met zijn twee echtgenoten. Uit een eerste huwelijk met Aldegondis van der Locht, dochter van Godfried en Maria Mathys, werden voor 1666 minstens zes kinderen geboren, waaronder een zoon Godfried. Deze was gehuwd met Odilia Putmans alias van den Boekt, die op 24 juli 1721 begraven werd in de Sint-Quintinuskerk. Zij gaven het leven aan acht kinderen, gedoopt in Hasselt tussen 1674 en 1688. Hun zoon Jan, gedoopt op 18 juli 1676, trouwde in 1702 met Elisabeth Loyens en in 1711 met Margareta Tulleneers. Jan Custeyns was kunstschilder. Het stadsbestuur plaatste geregeld bestellingen bij hem vanaf 1720. Zo verguldde hij in 1725 een vogel voor een schuttersfeest dat voor het stadhuis plaatsvond en in 1727 schilderde hij nogmaals twee koningsvogels. Het echtpaar Custeyns-Tulleneers schonk enkele schilderijen aan de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw Virga Jesse en had op haar kosten vier beelden laten vergulden. Jan Custeyns was eigenaar van 'de Hondsmuyl' op de Botermarkt, van 'de Bloempot en waarschijnlijk ook van 'de Dry Pluymen' op de Zuivelmarkt. Uit zijn eerste huwelijk stamt Gertrudis-Aldegondis, medemeesteres van het Hasseltse begijnhof en uit zijn tweede huwelijk Maria-Anna-Helena, echtgenote van Winand-Bartholomeus Janssens.

Uit het tweede huwelijk van Jan Custeyns, weduwnaar van Aldegondis van der Locht, met Maria Taens werden nog vier kinderen geboren tussen 1672 en 1679. Hun zoon Lambert, geboren in 1674, trouwde in 1698 met Catharina van der Ryst, dochter van brouwer Herman en van Anna Swennen, terwijl zijn in 1679 geboren zuster Anna-Maria het jaar nadien trouwde met zijn schoonbroer Herman van der Ryst. Het echtpaar Custeyns-van der Ryst liet in 1699 een dochter Maria-Scholastica dopen. Zij werd de echtgenote van Maarten Revits en in 1727 van Michiel Bamps.

Op het einde van de 18de eeuw was de familienaam Custeyns in Hasselt uitgebloeid. (JJvO-WC)

Uit: Oog in Oog (2003), pp. 145-147.