De familienaam Beerts is afgeleid van de voornaam Bernardus, hetgeen sterk als een beer wil zeggen. Het familiewapen is dan ook een sprekend wapen en toont ons op een gouden veld een zwarte, gaande beer.

Het is niet onze bedoeling hier te gaan pluizen in de stamboom van de vele families Beerts die Limburg telt. We willen enkel de tak die van Hasselt naar Luik uitweek even onder de loupe nemen, omdat er in die familie toch iets heel speciaals gebeurd is. Het verhaal dat nu volgt is een mooi voorbeeld van hoe een gewoon burger het tot graaf kon brengen dank zij allerlei listen en bedrog.

Het begon allemaal toen Antoon Beerts uit Hasselt in het midden van de 16de eeuw naar Luik trok, er advocaat werd en zijn Vlaamse naam in het Latijn vertaalde, zoals toen trouwens gebruikelijk was. Antoon Beerts noemde zich nu Antoon Ursinus en huwde op 10 februari 1568 met Joanna Mantels, de dochter van Pieter en van Maria Beckx. Uit dit huwelijk stamt Christoffel Ursinus, die in 1595 met Maria Roeffaerts huwde. Christoffel en Maria werden de grootouders van Denis des Ursins, een man die het ver zou brengen. Gedoopt in de Sint-Servaaskerk van Luik op 27 november 1657, verloor hij na enkele jaren reeds zijn ouders en werd opgevoed door zijn twee ooms langs moederszijde, nl. Denis en Laurent de Charneux. Het waren handelaars en bankiers, die tegen woekerintresten geld uitleenden. Hier leerde Denis Beerts, alias des Ursins, hoe men vlug rijk kon worden en wat men moest doen om in de adelstand te worden opgenomen. Immers, zijn voogden heetten gewoonweg Marets, maar omdat ze te Charneux woonden, hadden ze de naam en het wapen van het uitgestorven riddergeslacht de Charneux overgenomen. Hun pleegkind volgde hun voorbeeld en het eerst wat hij deed, toen hij meerderjarig werd, was te trachten zich een voorname afkomst te bezorgen. Hij legde de band met de grote Italiaanse familie Ursini, die liefst vijf pausen en dertig kardinalen aan de kerk schonk. Het toeval wilde dat twee van zijn familieleden te Rome verbleven, nl. Pierre Ursinus, zijn grootoom, en Antoon Ursinus, zijn oom.

Antoon Ursinus was een gewezen kanunnik van Maastricht en te Rome gehuwd met Belardini Arditi. Zijn neef Denis werd zijn erfgenaam en erfde o.a. een huis in de stad Rome. Deze woning werd voor hem het bewijs dat hij afstamde van de prinsen Ursino. Op 11 februari 1679 vroeg hij aan Keizer Leopold een adelsdiploma aan en hij werd, mits betaling natuurlijk, in de ridderstand van het Heilig Roomse Rijk opgenomen. Door behendige speculaties verwierf hij ook eigendommen in de Spaanse Nederlanden en daarom vroeg hij aan Keizer Karel II van Spanje een diploma van baron, dat hem op 2 oktober 1697 werd toegezonden. Onze Luikenaar was echter nog niet tevreden, want enkele dagen later gaf Paus Innocentius II hem de titel van graaf.

Eigenaar geworden van verschillende graafschappen en heerlijkheden, bleef er onze Denis Beerts, graaf des Ursins, tot bekroning van zijn loopbaan niets anders te doen dan een voornaam huwelijk af te sluiten. Zo huwde hij in 1714 met de hoogedele dame Monique, gravin de Merode-Trelon, een telg uit één der voornaamste geslachten van Europa. U kunt wel denken dat dit huwelijk aardig in de kijker viel. Zo ontving de gravin van een op haar verliefde, maar verarmde edelman die heel wat schulden had bij de bankier des Ursins, de volgende brief: «Geachte Mevrouw, In bijlage stuur ik U de stamboom van uw vuile echtgenoot. Zijn voorvader was Christoffel Ursins, handelaar in granen, woekeraar en gehuwd met Maria Roeffaerts. de meid van een kanunnik. Zijn vader, ook Christoffel genoemd, was herbergier in de afspanning «De gouden zon» te Luik. Uw echtgenoot, Denis des Ursins, kleinzoon van een woekeraar, heeft de titel van ridder en baron gekocht. Zijn enige verdienste : hij is een vrek». Druk schijnen de jonggehuwden zich over deze brief met te hebben gemaakt, want zij leefden rijk en gelukkig.

Na de dood van haar man hertrouwde gravin de Merode in 1741 met graaf Henry d'Aspremont, die het geld van bankier des Ursins gebruikte om zijn blazoen opnieuw te vergulden.

Uit: Familiekroniek Beerts (1984)