De geslachtsnaam Willems is een patroniem en komt van de doopnaam Willem, samengesteld uit «willja» en «helm», hetgeen «goedwillige helm of beschutting» zou betekenen. Uit deze voornaam zijn nog meer familienamen ontstaan, zoals o.a. Wilkin, Wils, Wilkens en Wilckaert. Al deze namen zijn op meerdere plaatsen gevormd en het spreekt vanzelf dat niet alle takken die deze naam dragen, ook aan elkaar verwant zijn. De familienaam Willems komt trouwens veelvuldig in Limburg voor. We willen onze lezers echter een opsomming van de vele plaatsnamen besparen, door enkel te vermelden dat er alleen al in de periode 1823-1832 liefst 123 personen met de naam Willems in het huwelijk zijn getreden.

Eén der oudst gekende naamdragers is zeker Jan Willems, die in 1438 te Mielen-boven-Aalst schepen was en «twee gekruiste rieken, een ster en een halve maan» in zijn schild voerde. Ook te Hasselt komt de naam veelvuldig voor. Zo leefde er in 1462 een Zander Willems en bezat Aert Willems ca. 1474 een boerderij in Trekschuren. De belangrijkste en ook de bekendste Limburgse tak komt uit Diepenbeek, waar de oudst gekende stamvader een zekere Jan Willems is, die omstreeks 1640 met Maria Geerkens huwde. Eén van hun kinderen was Maarten Willems, gedoopt op 28 januari 1641 en later gehuwd met Maria Huyghen. die vermoedelijk een familielid was van Catharina Huyghen. de overgrootmoeder van het Heilig Paterke van Hasselt. Via Theodoor en Peter Arnold belanden wij bij Pieter Jan Willems, de vader van de bekende Hasseltse geleerde, Dr. Louis Willems.

Vader Willems werd te Hasselt geboren op 22 juni 1786 en huwde er met Maria Aldegoridis Engelen, een dochter van Carolus en Catharina Vanrusselt. Van 1830 tot 1836 was hij gemeenteraadslid en daarna tot 1843 burgemeester van Hasselt. Tevens was hij officier van de «garde urbaine» en later kapitein van de burgerwacht. Hij had nog meer pijlen op zijn boog, want in de bevolkingsregisters lezen we dat hij brandewijnstoker geweest is, brouwer, landbouwer, molenaar en zoutzieder. Zijn oudste zoon, Eugene Ferdinand, volgde hem op als brandewijnstoker.

Centraal in deze familiekroniek staat Dr. Louis Willems, geboren op 25 april 1822 en gehuwd te Luik in 1872 met Eugenie Malherbe. Na studies aan het college en aan de Leuvense universiteit, behaalde hij voor een nationale jury zijn doctoraat met grote onderscheiding. Onze Hasselaar is de uitvinder van een voorbehoedsmiddel tegen de veepest en alzo één der grote weldoeners van de mensheid geworden. Hij is ook een voorloper geweest en had hij niet te Hasselt maar te Parijs gewoond, dan zou zijn naam zeker naast deze van Pasteur vernoemd worden.

Ook andere Willemsen uit ons Limburg hebben het in de loop der eeuwen niet slecht gedaan. Zo werd Willem Willems, de zoon van Nicolaas en Anna Maria Duckers en de kleinzoon langs vaderszijde van Willem en Gudule Mees, in de 18de eeuw bankier te Luik. Voor zijn dochter, gehuwd met graaf d'Ansembourg, bouwde hij omstreeks 1730 het prachtige hotel Ansembourg. Onze bankier voerde als wapen «in zilver een aanziende rode ossekop, goudgekroond en geringd", hetgeen er op wijst dat deze familie vroeger tot het beenhouwersambacht behoorde. Het beroep van beenhouwer heeft trouwens door de eeuwen heen steeds en overal aan de basis gelegen van macht en rijkdom.

Vermelden we tenslotte nog Pieter Willems uit Maastricht, die in de vorige eeuw hoogleraar was aan de Leuvense Alma Mater en Hubert, Pieter en Daniel Willems, drie eenvoudige dorpsjongens, die als soldaten van Napoleon destijds hun leven lieten in het onmetelijke Rusland.

Uit: Goole Francis & Severijns Piet, Familiekroniek Willems, in: Het Belang van Limburg, 04-04-1992, p. 38.