You are here

Kasteel Rijsdaal (Herkkantstraat 177)

Description

Deze neoclassicistische herenwoning, gebouwd door burgemeester Eugène Pollenus (1796-1879), ligt op nr. 177 in de Herkkantstraat in Spalbeek. Het gebouw dateert uit de 2de helft van de 19de eeuw.

(1) GIS-GBK G@lileo Hasselt; (2) Inventaris Onroerend Erfgoed - geraadpleegd op 14-02-2010 & 25-04-2017; (3) Kermt & Spalbeek / Warm aanbevolen (2006), p. 79

Fiche

Adres: 
Kasteel Rijsdaal
Herkkantstraat 177
Hasselt
Kadastraal nummer: 
16-B-325-G
Capakey: 
71054B0325/00G000
Naam van het gebouw nu: 
Kasteel Rijsdaal
Periode of stijl: 
2de helft 19de eeuw
Opdrachtgever: 
Eugène Pollenus (Kermt 1796-Spalbeek 1879)
Stijl: 
vakwerkbouw, neoclassicisme
Eigenaars / Huurders voor 1900: 

- Eugène Pollenus, burgemeester Spalbeek

- (1880): Emile Pollenus, burgemeester Spalbeek (3)

Vorige functie(s): 

- woonhuis

- (1953): verblijfplaats voor leden van de Internationale Bouworde

Beschrijving buitengevel: 

1976 - Z.g. "Kasteel Rijsdaal". Alleenstaand neoclassicistisch herenhuis, gelegen in een park. Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak (mechanische pannen), gebouwd door H. J. Pollenus (1796-1879), burgemeester van Spalbeek, in XIX B. Bakstenen lijstgevels op een souterrain; verwerking van hardsteen voor decoratieve elementen. Sterke verticale geleding d.m.v. bakstenen pilasters; de twee middenpilasters dragen een entablement met boogfries, waarboven een driehoekig fronton (zonnewijzers). Rechthoekige vensters met hardstenen lateien en lekdrempels op consoles; twee oculi onder de kroonlijst. Rechthoekige deur in een geprofileerde hardstenen omlijsting met fraaie tracering in het bovenlicht, voorafgegaan door een breed bordes, met balustrades en twee liggende leeuwen. Gelijkaardige achtergevel, doch zonder fronton; panelen onder de kroonlijst; identieke l.zijgevel. Aanbouwsel van één bouwlaag onder mansardedak tegen de r.zijgevel. Ten N., bakstenen wagenhuis van drie traveeën onder licht gebogen zadeldak (Vlaamse pannen). Voorgevel geritmeerd door een korfboogarcade met natuurstenen sluitstenen en imposten. Zijpuntgevels met aandak, vlechtingen, topstuk en oculi. Dwarsschuur in stijl- en regelwerk met lemen vullingen op een bakstenen stoel; zadeldak met Vlaamse pannen. Onbelangrijke, recente aanhorigheden. (2)

Beschrijving tuin: 

2004 - (...) Het domein is geïsoleerd gelegen ten zuiden van Spalbeek, ten noorden van de Herk en wordt bevloeid door de Rijsbeek. Het werd in 1852 gecreëerd door Eugène Pollenus (1796-1879), procureur en burgemeester van Spalbeek. In 1882 en 1911 werden de landgebouwen uitgebreid en de vakwerkschuur werd overgebracht naar verluidt van uit Kozen en was afkomstig van de Kempeneersschans in Wijer (Nieuwerkerken). In 1918 werd tegen ­het huis een keu­ken­vol­ume toe­ge­voegd. De voormalige toegangsdreef naar de Weij­erstraat werd pas in 1896 geka­das­treerd. (...) Het park met pittoresk karakter, bezit merkwaardige bomen en een dreef van bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea') in de as van het huis, naar het noorden, met parallel een ont­wa­te­rings­gracht. De kleine vij­ver is ontstaan door kleiwinning voor de vervaardiging van baks­tenen en pannen voor de wo­ning. Een ruim gras­veld strekt zich ach­ter het huis uit. Verschillende grote bomen sneuvel­den tijdens de stormen van de laatste jaren, maar recente aan­plantingen moeten de leemten opvullen. De nutstuinen, moes- en bloementuin en boomgaard, bevinden zich ten westen van de landgebou­wen en zijn deels met een lage bakstenen muur en deels met een haag van gele kornoelje (Cornus mas) begrensd. Een eenvoudig, verzorgd smeedijzeren ingangshekje hangt tussen bak­stenen pijlers met natuurstenen deksteen. Het heeft vierkant stijl- en regelwerk met spijl­en. Tegen de zijpuntgevel van het wagenhuis groeien leiperen. Een prettig gegeven hierover is een krantenbericht van 1863 dat vermeldt dat 'B. Claes, hovenier by M. Pollenus te Spalbeek' het diploma bekwam 'voor het kweeken en snoeijen der fruitboomen in de staetshofbouwschool te Vilvoorden'. Bomen (Het cijfer tussen haakjes is de stamomtrek gemeten op 150 cm hoogte). Amerikaanse eik (Quercus rubra), bruine beuk (Fagus sylvatica 'Atropunicea'), Canadapopulier (Populus x canadensis), fijne spar (Picea abies), gewone haze­aar (Corylus avellana), gewone lijs­ter­bes (Sorbus aucuparia), ­gewone pla­taan (Platanus x hispanica), gewone ro­binia (Robinia pseudoacacia), gewone taxus (Taxus baccata), grauwe abeel (Populus x canescens), ­gewone moe­ras­cipres (Taxodium distichum), moe­ra­seik (Quercus palustris), bastaardzomereik (Quercus x rosacea), bindwilg (Salix alba 'Chermesina'), tamme kas­tanj­e (Castanea sativa), vederesdoorn (Acer ­negundo), witte paardekastanje (Aesculus hippocastanum), zilverl­in­de (Tilia tomentosa), Coloradozil­ver­spar (Abies concolor), zo­mer­eik (Quercus robur). Naast merkwaardige struiken als een oude herfstpaardekastanje (Aes­cul­us par­viflora), een camellia (Camellia x williamsii), een oude schijnels (Clethra alnif­ol­ia), een oude sneeuwklokjesboom (Hale­sia carolina), mahoniestruik (Maho­nia aquif­ol­ium), Bes­hulst (Ilex aquifolium 'Pyramidalis') en scherpe hulst (Ilex aquifolium). Ook leifruit tegen de bijgebouwen. Goed ont­wikkelde kruidlaag met eénbes, gevlekt longkruid, knol­steenbreek,lel­ietje-der-da­en, sneeuwklokje, veel­bloe­mige salo­mons­ze­gel. Ver­der ook gewone esdoorn met bont blad (Acer pseudopl­a­tanus 'Le­opol­dii') (172 cm, 40 jaar oud), rode bastaardpaardekastanje (Aescul­us x carnea) (204 cm), tamme kastanje (352 cm),bruine beuk (264, 193, 264, 524 cm), monu­mentale gewone beuk (­Fa­gus syl­va­tica) bebladerd over de ganse lengte van de tak­ken (504 cm, van omstreeks 1870), gewone plataan (276, 306 cm), zomereik (555 cm), gewone robinia, cultivar (Robi­nia pseu­doa­cacia 'Tortu­osa') (316 cm), Hollandse linde (Tilia x vul­ga­ris) (314 cm). (2)

Algemeen: 

- open bebouwing

- perceelgrootte: 4220 m2

Referenties

Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)
Titel: 

Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)

Ondertitel: 
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen
Plaats van uitgave: 
Gent
Jaar van uitgave: 
1981
Cover: 
Kermt & Spalbeek / Warm aanbevolen (2006)
Titel: 

Kermt & Spalbeek / Warm aanbevolen (2006)

Ondertitel: 
Vroeger en nu
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
2006
Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 2: As, Beringen, Diepenbeek, Genk, Ham, Hasselt, Heusden-Zolder, Leopoldsburg, Lummen, Opglabbeek, Tessenderlo, Zonhoven, Zutendaal. (2006)
Titel: 

Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 2: As, Beringen, Diepenbeek, Genk, Ham, Hasselt, Heusden-Zolder, Leopoldsburg, Lummen, Opglabbeek, Tessenderlo, Zonhoven, Zutendaal. (2006)

Plaats van uitgave: 
Brussel
Jaar van uitgave: 
2006

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...