You are here

Kezerreme of Rijkswachtkazerne (Guffenslaan 18)

Description

Dit gebouw aan de Guffenslaan vertegenwoordigt de typisch 19de-eeuws urbanisatiementaliteit.

Het is een typisch overheidsgebouw, opgetrokken in 1879 in een even neoklassieke stijl, zoals de toenmalige stadsontwikkeling het voorschreef.

Het pand kreeg ruimte op de plek die de afgebroken stadswallen lieten. Op die manier plaatste het stadsbestuur ook meteen een serieuze controle op de aanpalende volksbuurt 'De Beek' die zo gedeeltelijk gesaneerd en gecontroleerd werd.

Het gebouw zelf valt op door zijn ruime voortuin afgesloten met een smeedijzeren balustrade. Het geheel blijft sterk beeldbepalend voor de omgeving.

Vanaf 2018 vormt het, samen met 't Scheep, het kantoor voor de stads- en OCMW-diensten.

* In 1795 richtte de Franse prefectuur in Hasselt een afdeling van de gendarmerie op. Deze vond een onderkomen in het weeshuis in de toenmalige Boomgaardstraat, thans Hemelrijk. Toen dit gebouw tijdesn een cholera-epidemie als hospitaal werd ingericht, verhuisde de brigade in 1832 naar een deel van het minderbroedersklooster. Vier jaar later hakte het Provinciebestuur, belast met de huisvesting, de knoop door: er zou een nieuwe rijkswachtkazerne komen. Als locatie werd een stuk grond op de hoek van de boulevard en de Beekstraat gekozen. Leon Jaminé, provinciaal architect, tekende het ontwerp en inspireerde zich daarbij duidelijk op het toen gangbare neoclassicisme. Met de verwijzing naar klassieke voorbeelden - onder andere zuilen en de fasces in de smeedijzeren hekken - werd  de macht die van de rijkswacht moest uitgaan, benadrukt. De kazerne werd in 1879 voltooid en in 1880 trok de brigade er in. Na de eenmaking van de politie biedt het gebouw nu onderdak aan enkele diensten van de lokale politie Hazodi. (8)

* Naast het garnizoen was er ook een vrij kleine rijkswachtafdeling in de stad gevestigd, die in 1833 was ondergebracht in het oude minderbroedersklooster. Na heel wat verhuizingen betrok zij in 1879 de nieuwe kazerne aan de Guffenslaan. De brigade bestond uit 1 wachtmeester, 4 onderofficieren, 2 brigadiers, 8 rijkswachters te paard en 4 te voet, allen onder bevel van een kapitein. (4)

* Lange tijd werden aan een monument aan de kazerne jaarlijks de gevallen rijkswachters herdacht. In de jaren 1950 en 1960 was dit onderdeel van een dag van de rijkswacht (7 oktober), dat blijkbaar toen over heel Vlaanderen gevierd werd. Reden voor de viering: "De herdenking van de Slag bij Edemolen, op 7 oktober 1914, geeft telkenjare aanleiding tot de jaarlijkse feesten van de rijkswacht. Te Edemolen inderdaad onderscheidde het rijkswachtkorps zich tijdens de eerste dagen van de eerste wereldoorlog en overlaadde zich met roem en eer terwijl tientallen dappere manschappen er hun leven lieten in de strijd tegen de vreemde overweldiger."(5) In oktober 1979 had deze viering een extra dimensie, men vierde toen immers 100 jaar rijkswacht in de kazerne. (6)

* 2001: rijkwachter Leon Cilissen (56) zette eind vorig jaar al een punt achter zijn 33-jarige carrière bij de Hasseltse brigade. Vrijdag kreeg zijn afscheid een feestelijk tintje. De 60 collega's van Leon Cïlissen vierden zijn pensioen volgens de traditie van de rijkswacht. Dat gebeurde met de nodige melancholie, want intussen is het doek gevallen over de rijkswacht. Maar vrijdag liet de trompetter toch nog de mars van de rijkswacht galmen door de rijkswachtkazerne aan de Guffenslaan. De collega's van Leon hadden een erehaag gevormd. De rijkswachters stonder er in werkuniform, en niet in gala-uniform. «Er valt niks meer te vieren voor de rijkswacht. Alles verdwijnt,» zegt er eentje. En zo is Leon Cilissen de laatste echte gedarme die met pensioen is gegaan bij de Hasseltse brigade. (7)

(1) GIS-GBK G@lileo Hasselt; (2) Hasselt in oude prentkaarten (2003), nr. 80.; (3) Hasselt in oude prentkaarten (1972), nr. 68.; (4) Hasselt 750 jaar stad (1982), pp. 130-131.; (5) Het Belang van Limburg, 12-09-1948, p. 3; 06-10-1951, p. 1; 07-10-1953, p. 1; citaat uit: 08-10-1956, p. 1; 11-10-1962, p. 5; 26-10-1983, p. 7.; (6) Het Belang van Limburg, 14-10-1979, p. 6.; (7) Het Belang van Limburg, 12-01-2001, p. 14.; (8) De groene boulevard (2004), p. 50.; (9) Inventaris Onroerend Erfgoed - geraadpleegd op 04-12-2009

Fiche

Adres: 
Rijkswachtkazerne
Guffenslaan 18
Hasselt
Kadastraal nummer: 
1-H-834-Z
Capakey: 
71022H0834/00Z000
Naam van het gebouw vroeger: 
Rijkswachtkazerne
Naam van het gebouw nu: 
Kezerreme
Periode of stijl: 
1879 (gevelsteen)
Architect: 
Leon Jaminé (Hasselt 1858-Hoepertingen 1921)
Opdrachtgever: 
Provincie Limburg
Stijl: 
neoclassicisme
Vorige functie(s): 

- rijkswachtkazerne

Huidige functie: 

- stadskantoor

Beschrijving buitengevel: 

1978 - Statig, neoclassicistisch gebouw gedateerd 'Anno 1879' in het fries van het middenrisaliet; dertien traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak (nok // straat, leien en bitume), met afwisselend dakkapellen onder gebogen fronton en oeil-de-boeufs. Bakstenen gebouw met verwerking van arduin o.m. voor de plint en de ornamenten. Sterk geritmeerde gevel met uitspringende hoekrisalieten van twee traveeën en geordonneerd middenrisaliet van drie traveeën. Verticale indeling d.m.v. verankerde lisenen in tweekleurig baksteenmetselwerk; steekboogvensters met lekdrempel en trapezoïdale sluitsteen van arduin in de spaarvelden. Middenrisaliet met afgelijnde travee d.m.v. hoekstenen van arduin; bredere middentravee met afgevlakt bossagewerk; gekorniste puilijst; op de bovenverdieping, gegroefde pilasters met Dorische inslag, onder het gekorniste hoofdgestel (trigliefen en metopenversiering) van de middentravee, die boven het attiek nog extra wordt gemarkeerd door een wapenschild en een driehoekig fronton met bolbekroning tussen trofeeën. Rondboogdeur in zware geblokte omlijsting en centraal bovenvenster in geriemde arduinen omlijsting met sluitsteen. Vlakke, sober behandelde achtergevel. (9) 

Beschrijving tuin: 

- ruime voortuin afgesloten met smeedijzeren hekken met fasces

Vorige bebouwing: 

Tot in 1836 lag hier een stuk van de tuin van het Gravenhuis uit de Nieuwstraat. In het begin van de 19de eeuw werd hier meekrap geteeld. (2)

Algemeen: 

- open bebouwing

- perceelgrootte: 3357 m2

Beschermd: 
Datum van erkenning: 04.11.2002
Datum van publicatie: 19.02.2003

Referenties

ARCHITECTUURHISTORISCHE WAARDE Typisch 19de eeuws overheidsgebouw, opgetrokken in 1879 in een al even...
De groene boulevard (2004)
Titel: 

De groene boulevard (2004)

Ondertitel: 
een promenade langs 700 jaar Hasselt
Jaar van uitgave: 
2004
Cover: 
Derde brand in jaar tijd in gebouw federale politie (2012)
Titel: 

Derde brand in jaar tijd in gebouw federale politie (2012)

Naam van de krant: 
Het Belang van Limburg
Datum van uitgave: 
05/04/2012
Pagina('s): 
58
Hasselt 750 jaar stad (1982)
Titel: 

Hasselt 750 jaar stad (1982)

Ondertitel: 
1232 - 1982
Plaats van uitgave: 
Mariakerke/Gent
Jaar van uitgave: 
1982
Cover: 
Hasselt in oude prentkaarten (1972)
Titel: 

Hasselt in oude prentkaarten (1972)

Plaats van uitgave: 
Zaltbommel
Jaar van uitgave: 
1972
Cover: 
Hasselt in oude prentkaarten (2003)
Titel: 

Hasselt in oude prentkaarten (2003)

Ondertitel: 
Een stadspromenade uit het verleden
Plaats van uitgave: 
Zaltbommel
Jaar van uitgave: 
2003
Cover: 
Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)
Titel: 

Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)

Ondertitel: 
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen
Plaats van uitgave: 
Gent
Jaar van uitgave: 
1981
Cover: 
Justitiehuis naar politierechtbank (2011)
Titel: 

Justitiehuis naar politierechtbank (2011)

Naam van de krant: 
Het Belang van Limburg
Datum van uitgave: 
14/03/2011
Kunst & oudheden in Limburg (1975)
Titel: 

Kunst & oudheden in Limburg (1975)

Ondertitel: 
Monumentenroutes 1975
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
1975
Politievakbonden dreigen met staking (2011)
Titel: 

Politievakbonden dreigen met staking (2011)

Naam van de krant: 
Het Belang van Limburg
Datum van uitgave: 
19/07/2011
Pagina('s): 
58
Downloads

Derde brand in jaar tijd in gebouw federale politie (2012)

PDF icon Download (715.97 KB)

Justitiehuis naar politierechtbank (2011)

PDF icon Download (1.62 MB)

Politievakbonden dreigen met staking (2011)

PDF icon Download (704.31 KB)

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...