You are here

Tramverkeer in Wimmertingen

Description

Oudere inwoners van Wimmertingen zullen ongetwijfeld met enige nostalgie terugdenken aan de tijd dat de stoomtram door hun dorpje denderde.

Het stadsbestuur van Hasselt had bij de Belgische regering in Brussel een aanvraag ingediend om de provinciehoofdstad via een tramlijn te mogen verbinden met Oerle over een afstand van 30 km. Bij Koninklijk Besluit van 23 mei 1897 werd hiertoe vergunning verleend. De uitvoering van de werkzaamheden werd gespreid over twee fazen. In 1898 werd het eerste tracé van Hasselt tot Borgloon aangelegd. Dit gedeelte kon al op 1 september 1899 in exploitatie genomen worden. Vervolgens werd het baanvak Borgloon-Oerle voltooid en vanaf 15 november 1900 in gebruik genomen. De verpachting van deze tramverbinding was in handen van de "NV Limburgsche Stoomtramweg Maatschappij". Een jaar later overwoog de maatschappij de bestaande verbinding vanuit Kortessem over een afstand van 14 km door te trekken tot Tongeren. De vergunning tot deze concessie werd afgeleverd bij Koninklijk Besluit van 8 mei 1901 en de openstelling van deze nieuwe lijn vond plaats op 28 oktober 1904. Dagelijks reden er zeven tramstellen door het dorp om reizigers vanuit Wimmertingen naar Hasselt te brengen en in omgekeerde richting om ze naar Kortessem of naar Tongeren te vervoeren.

Dankzij de invoering van de tram was het voor de dorpelingen makkelijker zich te verplaatsen naar hun werk buiten de gemeente. De tram was een gezellig transportmedium dat de mensen van het dorp uit de beslotenheid van hun winning en vaak uit hun isolement haalde. Een rit maken met de tram was alleen al op zich een belevenis die de moeite waard was. Je kon er al rijdend ongestoord genieten van het unieke Haspengouwse landschap en je leerde er oog hebben voor de huizen, openbare gebouwen en winkels van andere gemeenten waar de tram voorbijkwam. Ofwel sloeg je een praatje met de trambegeleider die voor alle reizigers een vriendelijk woord over had.

Meer dan eens werd aan het trampersoneel gevraagd pakjes mee te nemen en deze op hun traject aan de een of andere halte af te leveren. Zowel de wattman als de ontvanger kweten zich hoffelijk en stipt van deze vorm van dienstbetoon. Het was hun dan ook van harte gegund bij een halte even hun voertuig te verlaten om in een herberg hun dorst te gaan lessen. De vaste "arrêt du tram" lag in Wimmertingen ter hoogte van "De Klok", een voormalige boerderij, waar een afspanning, een café en een winkel samen in ondergebracht waren. Aan dit referentiepunt werden postcolli's afgegeven of in ontvangst genomen.

De tramstatie van Wimmertingen lag vlak tegenover het kasteel tussen de toenmalige woning van Frans Wouters (nu tuinaanleg Neven) en de woning van Leonard Liebens (nu Gaston Filtjens). Daarom liggen de huizen tussen beide punten vandaag nog zover achteruit ten opzichte van het tracé van de steenweg. Hier ging de tramlijn over in drie sporen met twee wissels. Achter die sporen liep nog een wegje. Om bij de woningen van de schrijnwerker Jozef Jammaers en de smid Antoon Hermans te geraken diende men over een gracht te stappen.

De tramstatie van Wimmertingen was een rangeerstation. Enkele wagons werden van een goederentram afgehaakt en op een zijspoor geplaatst. Hier kwamen de handelaars hun bestellingen afhalen. Doorgaans ging het om vette steenkool uit de Luikse mijnen. Regelmatig kwamen er gesloten wagons toe met afgekeurd bier. Deze tonnen moesten terug besteld worden in de brouwerij van Alken. Schooljongens uit de gemeente hadden weinig moeite om de portieren open te breken. Vervolgens sloegen zij met een nagel een gat door de stop, waarlangs het gas kon ontsnappen. Eenmaal de ton op haar zijkant gelegd was, kon de kermis beginnen. Het afgekeurde bier was voor de snaken een ware nectar. Het spreekt voor zich dat nadien niet altijd de rechte weg naar huis of naar de school gevolgd werd. Wanneer zij ook nog het karton konden afscheuren waarmee de wagons waren afgeschermd, rolden zij er namaaksigaren mee. Met zo een nepsigaar in de mond kon je enkel maar respect afdwingen bij je kompanen!

In de dertiger jaren van de twintigste eeuw nam de concurrentie tussen de privéautocars en de klassieke stoomtram voelbaar toe. Waar dat mogelijk en nodig was voerde de nationale maatschappij van buurtspoorwegen de elektrische tractie in op bestaande lijnen. Een tram die elektrisch aangedreven werd, zou volgens de maatschappij sneller en veiliger rijden dan een autobus. Ook de lijnen Hasselt-Oerle en Tongeren-Kortessem werden in 1936 geëlektrificeerd. Na Wereldoorlog II werden in Limburg meer dan in andere provincies de tramverbindingen vervangen door busdiensten. Het intergemeentelijk reizigersvervoer kwam vanaf 1961 geleidelijk maar zeker volledig in handen van de autobus. Reeds in 1951 werden de elektrische leidingen in Wimmertingen afgebroken. Toen ook de sporen uit de bodem werden gelicht kon het wegdek van de Luikersteenweg met een paar meter verbreed worden.

Uit: Wimmertingen / Warm aanbevolen (2009), pp. 42-44.

Fiche

Datering: 
28.10.1904

Referenties

Wimmertingen / Warm aanbevolen (2009)
Titel: 

Wimmertingen / Warm aanbevolen (2009)

Ondertitel: 
Vroeger en nu
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
2009
Cover: 

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...