Jan van Heinsberg werd in 1396 geboren als zoon van Johan en van Margareta van Genappe.

Van Heinsberg resideerde graag samen met zijn familie en zijn hovelingen in Kuringen. Meerdere personen uit zijn entourage werden ingeschreven in het register van de Broederschap van Sint-Gertrudis. Ook zat hij vaak persoonlijk de genachten van de Leenzaal voor.

In 1419 liet hij de oude parochiekerk van Kuringen afbreken en ze door een nieuw gotisch gebouw vervangen. In 1430 verleende hij de kerkelijke licentie tot de oprichting van het Sint-Catharinadal en hij schreef aan de dames de derde regel van Sint-Franciscus voor. In 1448 werd de Sint-Quintinuskerk vereerd met een bezoek van de prins-bisschop. Hij was zo opgetogen dat hij de kerk tot een collegiale wilde verheffen, bediend door een kapittel van kanunniken. De overbrenging van het kapittel van Fosses liep voor Hasselt op een sisser uit. Tijdens zijn bewind werd het bestuurslichaam Twaalfmannen opgericht.

Zijn voorliefde voor Hasselt en Kuringen blijkt evenzeer uit het feit dat de prins-bisschop op beide plaatsen munt liet slaan.

Na zijn troonafstand in 1455 bracht hij zijn laatste levensjaren door op het kasteel van Kuringen. Hij overleed in 1459 ten gevolge van een longontsteking.

Jan van Heinsberg is de geschiedenis ingegaan als een vredelievende vorst, die steeds zo mogelijk aanstuurde op overleg en bemiddeling.