De van Veldekelaan, die de Diestersteenweg met de Molenstraat verbindt, vervangt de vroegere Mariëlvaart. Een vaart was een karweg. Het eerste lid is een persoonsnaam, afgeleid van Maria.

Hendrik van Veldeke (1140-ca. 1200) werd geboren in Spalbeek en schreef als eerste in het Diets - de voorloper van het Nederlands. Hij werkte als minnezanger in dienst van een adellijke heer. Van Veldeke schreef deels in zijn streektaal, deels in het Middelhoog-Duits. Rond 1170 bewerkte hij de Sint-Servaaslegende in dichtvorm. Hij droeg dit gedicht op aan gravin Agnes van Loon. In het laatste kwart van de 12de eeuw schreef hij de Eneïde, de oudste klassieke roman in de Nederlandse literatuur. In 1928 werd, in aanwezigheid van prins Leopold en prinses Astrid, het standbeeld van Hendrik van Veldeke op de Thonissenlaan ingehuldigd.