You are here

De Croon (Hoogstraat)

Description

De Croon, dat vroeger een koetspoort had aan de Lombaardstraat naast de Handboog camer, kreeg die naam pas na 1580, toen Die Crone aan de Joedenstraat het stadhuis werd. Tot in het derde decennium van de 16de eeuw was het de laatste woning aan de Hoogstraat.

In Hasselt-Jadis lezen we op pagina 109 dat dit huis een vermaard hotel der 16de eeuw geweest is. Die randnota is echter van toepassing op Die Crone aan de huidige Havermarkt. De Croon aan de Hoogstraat was immers geen hotel, maar een welbekende herberg uit de 17de eeuw, die toen aan oud-burgemeester Guilliam Roelants toehoorde. Zijn neef en naamgenoot was de eigenaar en de bewoner van De Wan, dat ertegenover lag. Jaak Roelants uit De Croon was in het laatste kwart van de 18de eeuw de grootste grondbezitter van die familie: in de stad bezat hij een dozijn huizen en op 13 oktober 1788 kocht hij bovendien voor 91 000 gulden de goederen van Jaak-Otto de Meyers te Gotem.

In de 16de eeuw was De Croon de eigendom en woning van de Hasselaar Joannes Jordens, schout van Ulbeek, en in 1539 van Geurt Van den Hoeve. Op 13 september 1733 liet de stad voor 155 gulden een scheidingsmuur bouwen tussen de Rhetorica en De Croon, dat toen de eigendom was van de erven van burgemeester H. Wouters. Op 22 augustus 1734 gaf de stad opdracht tot de bouw van een tweede scheidingsmuur, nu tussen de Rhetorica en de schallei achter de schuur van Lambert Claessens aan de Aldestraat; daarvoor betaalde ze 122 gulden uit. De gezusters Wouters, dochters van de overleden burgemeester, verkochten in 1744 het huis voor 3500 gulden aan Joannes Vermeylen.

In 1830 woonde er de apotheker Nikolaas Van Rey, die van daaruit naar Die Gans aan de Kapelstraat verhuisde. In De Croon werd hij opgevolgd door de bakker Jacob Vanderstraeten, vader van Clemens, die van 1870-1878 (nvdr: 1866-1872) burgemeester was; zijn handel in meekrap ruïneerde hem. Daarna werd het pand bewoond door bakker Stappers. Gustaaf Caluwaerts-Bemelmans hield er in 1867 een druk bezochte herberg, die hij verliet om naar de Café de la Bourse aan de Grote Markt te verhuizen. Speelmans uit De Drie Engelen (vulgo: De Dry Kneukskes) aan de Maastrichtersteenweg nam De Croon als herberg over. Na hem woonde er de familie Roggen-Hermans.

Sindsdien werd dit huis, dat nog een ouderwetse oversteek had, in twee woningen opgedeeld: de eerste werd door Edouard Martens-Willems als pijpen- en sigarenwinkel ingericht, de tweede als drogisterij door Gustaaf Van Genechten. Later werden deze woningen omgedoopt tot Roi du Caoutchouc en Vierge Noire.

Uit: Hasselt intra muros (1989), p. 63.

De Hantboge, het hoekhuis van de Hoogstraat en de Lombaardstraat, was in feite de uitgang van die hantboge camer aan de Lombaardstraat. Het werd later opgenomen bij de Vierge Noire. (15)

*1946: "(…) Op dinsdag 22 October 1946, om 2½ uur, in het café “Hooghuis” Lombaardstraat, te Hasselt, openb. verkoop van: / Een zeer goed gelegen Handelshuis met toebehoorten gelegen te Hasselt, Hoogstraat Nr. 28, sect. H, nr. 1158c; groot 110 m2, palende aan de Hoogstraat, Apotheker Froidmont en de Etablissements Winandy (nvdr: Hoogstraat 30). / Dit huis begrijpt: gelijkvloers: winkel; salon; veranda; bergplaatsje; koer en W. C.; op de eerste verdieping: drie kamers; op tweede verdieping: twee kamers en zolder. / Het huis heeft een kelder en is voorzien van gas, electriciteit en waterleiding. / In huur bij de Firma Roi du Caoutchouc. (…)" (3)

(1) GIS-GBK G@lileo Hasselt; (2) Bouwvergunningen, Technische Dienst - Ruimtelijke Ordening Stad Hasselt, geraadpleegd op 06-12-2013; (3) Het Belang van Limburg, 12-10-1946, p. 8.; (4) Het Belang van Limburg, 08-12-1946, p. 14.; (5) Het Belang van Limburg, 23-11-1947, p. 20.; (6) Het Belang van Limburg, 11-10-1953, p. 9.; (7) Het Algemeen Belang der Provincie Limburg, 08-03-1926, p. 5.; (8) Het Algemeen Belang der Provincie Limburg, 01-04-1928, p. 7.; (9) Het Algemeen Belang der Provincie Limburg, 08-09-1929, p. 7.; (10) Het Algemeen Belang der Provincie Limburg, 12-07-1930, p. 5.; (11) Het Belang van Limburg, 09-10-1937, p. 8.; (12) Het Belang van Limburg, 13-01-1940, p. 4.; (13) Het Belang van Limburg, 09-02-1959, p. 10.; (14) Het Belang van Limburg, 23-03-1959, p. 12.; (15) Hasselt intra muros (1989), p. 64.

Fiche

Adres: 
De Croon
Hoogstraat (28-30)
Hasselt
Kadastraal nummer: 
lag op perceel 1-H-1160-F
Capakey: 
lag op perceel 71022H1160/00F000
Naam van het gebouw vroeger: 
De Croon
Naam van het gebouw nu: 
gesloopt (1963) (2)
Periode of stijl: 
16de eeuw
Eigenaars / Huurders voor 1900: 

- 16de eeuw: Joannes Jordens, schout van Ulbeek

- 1539: Geurt Van den Hoeve

- 17de eeuw: Guillaume Roelants

- voor 1733: burgemeester H. Wouters

- 1733: dochters voorgaande - verkopen aan

- 1744: Joannes Vermeylen

- laatse kwart 18de eeuw: Jaak Roelants

- 1830: apotheker Nikolaas Van Rey (Hasselt 1795-1875)

- (?): handelaar in meekrap Jacob Vanderstraeten, vader van Clement

- (?): Stappers

- 1867: herbergier Gustaaf Caluwaerts (Lier 1843-Hasselt 1903) X Hasselt 1871 Barbara Bemelmans (Munsterbilzen 1838-Hasselt ca. 1901)

- (?):herbergier Speelmans

- (?): Joannes Roggen (Hasselt 1820-1887) X Hasselt 1848 Aldegondis Hermans (Hasselt 1822-1871)

Eigenaars / Huurders sinds 1900: 

Nr. 28

- Edouard Martens-Willems

- Firma Roi du Caoutchouc

Nr. 30

- handelaar Gustaaf Van Genechten (Vangenechten) (Geetbets 1845-Hasselt 1921) X Geetbets 1880 Josephina Catharina Ludovica Laureyssen (°Hoogstraten 1857)

- Etablissements Winandy nv

Vorige functie(s): 

woonhuis / handelshuis

- herberg

in twee panden gedeeld

Nr. 28

- pijpen- en sigarenwinkel Martens-Willems

- kledingwinkel Au/Le Roi du Caoutchouc (3, 4, 5) - voorheen Koning Albertstraat 14 - verhuist (1953) naar Hoogstraat 26 (6)

Nr. 30 (-32) - + nr. 28 na verhuis Au Roi du Caoutchouc

- drogisterij Van Genechten (Vangenechten)

- (groot)warenhuis A la Vierge Noire (7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14)

Huidige functie: 

gesloopt (1963) (2) - voor nieuwbouw Hoogstraat 28

Verbouwingen: 

- in twee woningen opgedeeld en later werd De Hantboge eraan toegevoegd

- 1963: afbraak handelsgebouw, in opdracht van Wolf en Hertzdahl Maastricht (2)

Referenties

Hasselt intra muros (1989)
Titel: 

Hasselt intra muros (1989)

Ondertitel: 
Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920)
Plaats van uitgave: 
Deurne-Hasselt
Jaar van uitgave: 
1989
Cover: 

Recent toegevoegd

Auteur: Tom Kenis Edgard Jamart werd geboren in een gehucht tussen Bergen en Luik, maar woont al 40 jaar...
Auteur: Hubert Bovens Marcellin Lagarde werd geboren te Sougné, Sprimont in de provincie Luik op 2...
Auteur: Jean Nicolaï Kunstschilder Antoon Emile Arnoldus Georgius Kolb werd in Hasselt geboren in 1889...
Pagina in opbouw. Informatie, foto's en verhalen over de Hasseltse politie zijn welkom. In 1991...
Auteur: Mieke Strauven Grauwzuster Gertrudis van Schaffelen kwam in 1626 aan in Hasselt, met als doel...

Prinsbisdom Luik, 1659

Gebrandschilderd glas. Hasselt, Het Stadsmus, inv. nrs. 2014.0370 tot en met 2014.0377.

Maria-Helena Hubrechts was de zus van E.H. Jozef Hubrechts . Ze overleed samen met hem in de nacht van...
Eerwaarde Heer Jozef Hubrechts was pastoor van de Onze-Lieve-Vrouwbasiliek. Hij overleed samen met zijn...
Van 2014 tot eind 2018 was Steven Vandeput minister van Defensie en Ambtenarenzaken in de federale...
Emiel Baptist werd geboren in 1895 in Godsheide als zoon van dienstknecht Andreas (Zonhoven 1847-Hasselt...