You are here
De Groote Pellicaen - De Pelikaan (Kapelstraat 43)
Description
Van de 14de eeuw tot in de 2de helft van de 15de eeuw was dit pand bekend onder de naam Die Tesse. Het was van oudsher een herberg met afspanning en gasthof.
Tussen de Kapelstraat en de Aldestraat bestond in die dagen een smalle doorgang, waarlangs 5 kleinere huisjes en 4 riantere woningen aan de Aldestraat konden bereikt worden. Die waren allemaal van dezelfde eigenaar.
Het bestaan van deze doorgang, eigenlijk een privéweg, maar in praktijk voor iedereen toegankelijk, zorgde er voor dat de herberg De Pelikaen in belang won. Daarom ook was de achtergevel van het gebouw in steen opgetrokken. Opvallend: de doorgang aan de zijde van de Aldestraat werd toegebouwd. Daardoor was deze merkwaardige gevel met zijn arduinen omlijstingen aan het oog onttrokken.
Ook het binnenhof is bewaard gebleven. Op die plaats kwamen in het begin van de 20ste eeuw de vrachtvervoerders op marktdagen hun karren uitspannen. De Pellicaen stond van in het begin bekend als een goede herberg en afspanning en was bovendien vermaard als gasthof.
(1) GIS-GBK G@lileo Hasselt; (2) Inventaris Onroerend Erfgoed - geraadpleegd op 06-12-2009; (3) Bouwvergunningen, Technische Dienst - Ruimtelijke Ordening Stad Hasselt, geraadpleegd op 02-01-2014; (4) Het Belang van Limburg, 23-04-1938, p. 2.; (5) Het Belang van Limburg, 02-08-1945, p. 2.; (6) Het Belang van Limburg, 04-10-1948, p. 12.; (7) Het Belang van Limburg, 18-02-1951, p. 10.; (8) Het Belang van Limburg, 27-11-1960, p. 6.; (9) Het Belang van Limburg, 25-05-1963, p. 6.; (10) Het Belang van Limburg, 15-05-1979, p. 28.; (11) Het Belang van Limburg, 15-02-1992, p. 20.; (12) Pro-Gen (Stadsarchief Hasselt)
Fiche
Adres:
De Groote Pellicaen - De Pelikaan
Kapelstraat 43
Hasselt
Kadastraal nummer:
1-H-1056-M
Capakey:
71022H1056/00M000
Naam van het gebouw vroeger:
Die Tesse, De Groote Pellicaen, In den Pelikaan, In de Pelikaan
Naam van het gebouw nu:
De Groote Pellicaen, De Pelikaan
Periode of stijl:
14de eeuw / 1633
Stijl:
vakwerkbouw
Eigenaars / Huurders voor 1900:
- 1546: herbergier Gherit Huysmans (+1562)
- (?): Joris Steynenhuys
- 1563: herbergier Goert Bex
- 1613: herbergier Bex, zoon voorgaande
- 1629: oud-burgemeester Nikolaas van Hilst
- 1638: Michiel van Hilst, zoon voorgaande
- ?-1666: Koenraad en Ida Dirix-van Hilst, dochter voorgaande
- ca. 1667: familie van den Dweye
- 1715: burgemeester Koenraad en Marie-Agnes van den Dweye-de Jamar
- 1730: oud-burgemeester Joris Frans van Hilst-van Buylen
- 1750: burgemeester Frederik (nvdr: Ferdinand?) Sigers
- 1838: rijtuigverhuurder en gasthofheer - 'ondernemer voor vervoer per postwagen van Luik naar Bois le Duc' Pierre Jean Vandendungen (Van den Dungen) (Achel 1789-Hasselt 1834) X Hasselt 1817 herbergierster Maria Joseph Theresia Robert (Luik 1790-Hasselt 1855)
- (?): landbouwer, herbergier Petrus Lambertus Hermans (Diepenbeek 1830-Hasselt 1900) X Diepenbeek 1858 Elisabeth Lambrechts (Hasselt 1838-1905) [beiden begraven Oud Kerkhof, sectie C, graf nr. 38]; hun kinderen, o.m. houtkoopman Wilhelmus Ludovicus (Louis) (Diepenbeek 1861-Hasselt 1889) X Hasselt 1887 Maria Elisabeth Hendrix (Hendrickx) (°Hasselt 1860)
- 1859: handboogsocieteit van Willem-Tell
Eigenaars / Huurders sinds 1900:
- begin 20ste eeuw: weduwe Hermans-Hendrix (Hendrickx)
- jaren 1920-'30-'40: familie H. Maris
Vorige functie(s):
woonhuis / handelshuis
- herberg, afspanning en gasthof
- jaren 1920-'30-'40: maalderij, graanhandel 'De Pelikaan' (familie H. Maris) (4, 5, 6, 7)
- 1960: tijdelijk onderkomen Limburg Toerisme (8) - voorheen Kapelstraat 38
- (1963): Baby-House (9)
- jaren 1970-'80-'90: boetiek Playboy / Play-Boy (10) - vanaf 1992 + Kapelstraat 41 (11)
- boetiek Corners + Kapelstraat 41
- tot 2011: boetiek Luisa Spagnoli - verhuist naar Aldestraat 20
Huidige functie:
woonhuis / handelshuis
2014: boetiek Xandres (vanaf 2012) + Kapelstraat 41
Beschrijving buitengevel:
1975 - Z.g. huis "De Groote Pellicaen" (vanaf XVI), vroeger "Die Tesse" (van XIV tot XV B); voormalige herberg en gasthof, gelegen aan een thans verdwenen doorgang Kapelstraat-Aldestraat. De huidige achtergevel was de oorspronkelijke voorgevel; de huidige voorgevel met kern in vakwerk werd in begin XX aangepast en gecementeerd. Breedhuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (Vlaamse pannen), datering 1633 geschilderd op de zijgevel; sterk uitspringend t.o.v. de huizen aan de rechterzijde. Gecementeerde voorgevel voorzien van aangepaste rechthoekige vensters met hardstenen lekdrempels; kleine houten zolderluiken. Uitstekende dakrand op uitgesneden houten modillons. De achtergevel is een bakstenen lijstgevel, afgelijnd met mergelstenen hoekbanden; fraaie, gesmeed ijzeren muurankers; op de borstwering der tweede bouwlaag een gevelsteen met het wapen der familie van Hilst en twee leeuwekoppen. Voormalige mergelstenen kruiskozijnen met negblokken; de lateien zijn afgelijnd met doorlopende, geprofileerde druiplijsten. Mergelstenen kroonlijst op dito modillons. De zijgevel is volledig gecementeerd en voorzien van aangepaste muuropeningen. (2)
Verbouwingen:
- begin 20ste eeuw
- 1996: restauratie van pand + aanpassen van garage, naar ontwerp van architect Ludo Wouters (Kessel-Lo)
- 2012: aanpassen van de gevel (verlagen van ramen op het gelijkvloers)
Algemeen:
- gesloten bebouwing
- perceelgrootte: 825 m2
- oud huisnummer (tot ca. 1947): 51
Beschermd:
Datum van erkenning: 13.10.1980Datum van publicatie: 29.10.1980
Multimedia
Referenties
Advertentien (1901)
Hasselt intra muros (1989)
Hasselt telt méér dan één Playboy (1992)
Hasselt, een parel van historische vakwerkbouw (2005)
Hasseltse uithangborden en gevelstenen (1979)
Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)
Oud Kerkhof Stad Hasselt Kempische Steenweg (1992)
Downloads
