You are here

Description

Wapen: in zilver een grasgrond van sinopel met daarop een rechtstaande wildeman van natuurlijke kleur, omgord en gekroond met loof van sinopel, houdende met de linkerhand een knots van sabel op de schouder en rustende met de rechterhand op een tornooihelm van zilver met vederbos van keel, gezet op een bergje van sinopel.

Gedurende meerdere generaties heeft de familie Haywegen (nvdr: niet te verwarren met de Hasseltse familie van der Hauweecken) haar standplaats regelmatig verplaatst tussen Hasselt en Diepenbeek. De stamreeks vangt aan met Hendrik Haywegen alias van den Paenhuyse, die als pelsmaker in Hasselt vermeld wordt tussen 1461 en 1500. Zijn zoon Thomas trouwde met Clara van den Pamput en vestigde zich in Diepenbeek, waar hij een herberg-brouwerij uitbaatte. Hij was leenman van het lokale Leenhof. Jan, de kleinzoon van het echtpaar Haywegen-van den Pamput, verhuisde terug naar Hasselt waar hij in het huwelijk trad met Maria Hauwen uit een aanzienlijk geslacht van lakenhandelaars. Dit huwelijk werd gezegend met een dochter Maria, achtereenvolgens de echtgenote van Gillis Christeyns en van Niklaas I Sigers (nvdr: de familie Sigers nam regelmatig het wapen Haywegen op in een gevierendeelde combinatie), en met twee zonen, Jan en Peter, die beiden voorname huwelijken aangingen.

Jan Haywegen trouwde met Maria van Laureten, een dochter van Arnold, schepen van Hasselt en van Vliermaal, en van Anna van Elderen. Hij hertrouwde in 1607 met Joanna van Millen. Uit zijn eerste huwelijk werd een dochter geboren die in 1629 in de echt trad met Christiaan van Hinnisdael, uit de tak van Hoeselt. Uit zijn tweede huwelijk werd o.m. een zoon Jan geboren die de echtgenoot werd van Gertrudis Bormans, een op 26 oktober 1607 gedoopte dochter van bouwmeester Arnold en van Gertrudis van Elsrack. Het is waarschijnlijk vader of zoon Jan Haywegen die in 1637, samen met pastoor-deken Jan Frederici, een nieuwe preekstoel voor de Sint-Quintinuskerk bestelde en er zijn wapen op liet uitsteken. Afstammelingen van deze tak weken in de 18de eeuw uit naar Borgloon.

Het huwelijk van Peter, de andere zoon van Jan Haywegen en Maria Hauwen, leidde hem in 1603 terug naar Diepenbeek. Zijn echtgenote Catharina de Courtejoie was eigenares van het riddergoed Ter Waerden onder Diepenbeek, dat zij van haar moeder Joanna de Merlemont geërfd had. Het echtpaar nam er zijn intrek. Peter werd de vertrouwensman van de familie de Merode, heren van Diepenbeek. Hij was hun rentmeester en zetelde in de plaatselijke schepenbank. Peter Haywegen overleed in Diepenbeek op 4 oktober 1653 en werd er in het voorouderlijk graf in de kerk begraven. Catharina de Courtejoie overleed op 29 februari 1656. De vier kwartieren van het echtpaar Haywegen-Courtejoie zijn afgebeeld op een bewaard gebleven langwerpig wapenbord.

De twee zonen van het echtpaar Haywegen-de Courtejoie, volgden de voetsporen van hun vader in dienst van de familie de Merode. De oudste, Hendrik, werd rentmeester van hun vrijheerlijkheid van Stein en bewoonde er het kasteel. Hij was schepen en secretaris van de plaatselijke schepenbank. Hendrik overleed op 21 november 1691 in Stein, waar zijn neef Maximiliaan-Ferdinand Haywegen een gearmorieerde grafsteen ter zijner gedenkenis liet plaatsen. De jongste, Sebastiaan, volgde zijn vader op als schepen en secretaris van Diepenbeek; hij was bovendien stadhouder van het lokale Leenhof. Sebastiaan Haywegen trouwde in Kortenbos op 20 september 1656 met Jacomyne de Bolgry, een dochter van Servaas en van Maria de Horion. Sebastiaan overleed op 3 juni 1662, zijn echtgenote op 13 december 1694. Haar zoon getuigde van haar dat zij "alle miserien van die tegenwoordige oorlog'styden altyd met de grootste couragie en goede patientie heeft verdragen".

Zes kinderen, waarvan twee in het kinderbed stierven, werden uit het huwelijk Haywegen-de Bolgry geboren. De enige overlevende dochter, Maria-Catharina-Barbara, geboren op 18 oktober 1670, legde haar geloften van begijn af in Hasselt op 13 oktober 1691. Zij overleed reeds op 14 oktober 1701 en werd in de begijnhofkerk begraven, voor het hoogaltaar aan de evangeliekant. De jongste zoon, Peter-Hendrik, geboren op 20 augustus 1667, begon op twintigjarige leeftijd een militaire loopbaan in dienst van de keurvorst van Brandenburg, in de compagnie van een verwante, majoor de Wreede. Hij nam onmiddellijk deel aan een eerste veldtocht in Dalmatië tegen de Turken, ter verdediging van Venetië. Tijdens de overwintering liep hij een besmettelijke ziekte op waaraan hij overleed. De tweede zoon, Edmond-Servaas, geboren op 25 december 1664, werd aangesteld tot secretaris van de schepenbank en van het Leenhof van Diepenbeek. Hij trad in 1690 in het huwelijk met Catharina Sigers, die in het kraambed overleed op 8 oktober 1691, samen met een dochtertje dat nog nipt gedoopt kon worden na een keizersnede. Edmond-Servaas overleed enkele jaren later, op 6 februari 1694.

De oudste zoon, Maximiliaan-Ferdinand gedoopt op 6 december 1657, schreef zich in aan de Leuvense universiteit in 1676. Hij werd priester gewijd in 1689 en droeg zijn eerste mis op in Scherpenheuvel. Op 6 juli 1699 werd hij opgenomen in de broederschap van de Virga Jesse, waarvan hij meerdere jaren ofwel deken ofwel raadsman was. Hij staat afgebeeld op het groepsportret van de leden van dat broederschap daterend van 1709. Maximiliaan-Ferdinand Haywegen erfde het leengoed van Ter Waerden onder Diepenbeek. Als laatste afstammeling van zijn tak viel het aanzienlijke familiefortuin hem te beurt. Hij was o.m. eigenaar van 'de Prins van Oranje' op de Zuivelmarkt, van 'de Stad Amsterdam' op de Botermarkt, van een woning in de Lombaardstraat waar hij verbleef, evenals van een winning in Kuringen. Zijn testament had hij reeds op 18 januari 1708 opgesteld. Hij bevestigde er de inhoud van op 30 oktober 1723, nadat hij van de prins-bisschop op 29 juli 1723 de toelating verkregen had om testamentair over zijn leengoederen te mogen beschikken. Naast vele legaten aan talrijke goede werken, stichtte hij een beurs ter dotatie van een begijntje en twee beurzen voor universitaire studies ten behoeve van zijn naaste familieleden. Hij overleed in Hasselt op 14 juni 1725. Een gearmorieerde gedenksteen, waarin hij beschreven wordt als bonorum suorum distributor ad opera pia, werd ter zijner nagedachtenis geplaatst in de Onze-Lieve-Vrouwekerk (nvdr: op die gedenksteen staat een gevierendeeld wapen met in 1 Haywegen, in 2 Courtejoie, in 3 Bolgry en in 4 Horion, met over alles heen een hartschild, dat waarschijnlijk naar Ter Waerden moest verwijzen). (JJvO-WC)

Uit: Oog in Oog (2003), pp. 181-183.

Weetjes: 

* ""... Jan Haywegen trouwde met Maria van Laureten ... Hij hertrouwde in 1607 met Joanna van Millen... Uit zijn tweede huwelijk werd o.m. een zoon Jan geboren die de echtgenoot werd van Gertrudis Bormans ..." - In de doopregisters vind men een Jan, zoon van Jan Hawegen en Maria Laureten, gedoopt in Hasselt op 4 januari 1607. Peter: Herman van Gelre. Meter: Catharina Hauwegen. De doopakte is online raadpleegbaar mits men een login heeft: http://search.arch.be/imageserver/jsviewer.php?FIF=515/515_5000_000/515_5000_000_00284_00C/515_5000_000_00284_00C_0_0027_r.jp2&title=03%2F01%2F1605+-+03%2F06%2F161203%2F01%2F1605+-+03%2F06%2F1612 In de klapper op de parochieregisters van Hasselt komt noch het huwelijk met Maria van Laureten, noch het huwelijk met Joanna van Millen voor. In ieder geval lijkt Jan een zoon te zijn uit het eerste huwelijk met Maria (van) Laureten." (1)

(1) Schriftelijke mededeling Trygve Reynders, dd. 31-10-2017

Fiche

Naam: 
Familie Haywegen
Alias: 
(de) Hayweghen
Benaderende periode van: 
15de eeuw e.v.

Referenties

p. 54 Bovenstaand wapenschild toont ons "in zilver een grasgrond, met erop een wildeman, omgord en...
Limburgse families en hun wapen (1978)
Titel: 

Limburgse families en hun wapen (1978)

Ondertitel: 
Deel 2
Plaats van uitgave: 
Hasselt-Tongeren
Jaar van uitgave: 
1978
Oog in Oog (2003)
Titel: 

Oog in Oog (2003)

Ondertitel: 
Hasseltse familieportretten en -objecten uit de 17de en 18de eeuw (tentoonstellingscatalogus)
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
2003
Cover: 
Downloads

Stamboom HAYWEGEN - uit: Oog in Oog, p. 183

PDF icon Download (7.28 KB)

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...