You are here
Description
In het eerste kwart van de twintigste eeuw was Sint-Lambrechts-Herk nog rijk aan akkervelden. De meeste gezinnen leefden van de landbouw. Nu zijn er hooguit nog een paar landbouwers. Vroegere boerenzonen zetten nu paarden op hun weiden. De akkers hebben de plaats geruimd voor laagstammige fruitbomen en maïsvelden. Gedaan met schoven binden! Gedaan ook met de kruisprocessie toen er nog gebeden werd voor de vruchten van de aarde. In de jaren 1940-1950 ging de kruisprocessie door in de maand mei, aanvankelijk drie dagen. Een dag rond de kerk, een dag rond de Vorststraat en een dag naar de kapel van Wideux. Deze laatste processie ging nog uit eind jaren 1960. Toen was dat maar één dag, bij mooi weer naar Wideux, bij slecht weer rond de kerk. Fons Uytdebroeks was voorbidder en van tijd tot tijd zei hij iets tegen Louis Beeken alias Louis van de wever die langs hem liep. "Kijk eens wat een mooie vaars", of "dat graan staat er al goed op" en dan maar verder voorbidden.
Ook de Mombeek is op sterven na dood. Vroeger was de beek rijk aan waterinsecten en aan kevers. Zelfs de schorpioen had er zijn broedplaatsen. De otter, de natuurlijke vijand van de muskusrat, heeft zijn natuurlijke habitat definitief verlaten en ruilde de plaats voor de steenmarter. Waterplanten tierden er weelderig en zoetwatervissen als de stekelbaars en de snoek waren het doelwit voor de hengelaars. De rivierkreeft was een gegeerde lekkernij voor menige lekkerbek. De diertjes werden gevangen door kwajongens van het dorp en tegen een snoepcent verkocht aan de baron of aan de burgemeester. Toen in het begin van de jaren 1960 de residentiële wijk aan Henegauw werd aangelegd, werd het afvalwater van dit kwartier geloosd in de Mombeek, waardoor alle natuurlijk leven uit de rivier verdween. Tegen de hoogzomer was het in de Mombeekvallei een drukte van belang. De boer en zijn familie verzamelden er om te hooien. Vader en zoon maaiden het hoge gras met de zeis. Dan werd door het vrouwvolk gehooid met de hark en werd het hooi op de kar geladen. Om de overvolle hooiwagen uit de vallei te sleuren, moesten zelfs twee paarden worden ingespannen. Vroeger draaiden ook de watermolens op de drijfkracht van de beek die toen nog onderhouden werd door de molenaars. Om het waterdebiet te regelen stonden er op geregelde plaatsen sluizen op de beek. Zowat driehonderd jaar geleden was er één watermolen per zeshonderd inwoners nodig. Toen stonden er een vijftal molens op de Mombeek. Ook de vakwerkhuizen verdwenen uit ons dorp. Heel wat traditionele vakwerkhuizen werden grondig verbouwd met moderne materialen. De verstedelijking en de ruilverkaveling hebben sindsdien het woonkarakter van ons dorp fundamenteel aangetast en gewijzigd.
Uit: Sint-Lambrechts-Herk / Warm aanbevolen, pp. 96-97.