You are here

De Croon (Havermarkt 8)

Description

Dit majestueus huis met typisch neoclassicistische 19de-eeuwse gevel aan de Havermarkt heeft een lange en voorname geschiedenis.

In de 15de en 16de eeuw was het een gekende herberg en afspanning. Daar werden vaak luxueuze banketten ingericht voor voorname gasten. In 1580 kocht het stadsbestuur het pand en bouwde het huis - tot ver in de 18de eeuw nog een houten constructie - om tot stadhuis. In de kelders bevond zich de 'tortuurkamer', waar beschuldigden met foltertuigen en andere probate middelen 'degelijk' werden ondervraagd.

Toen de stad in 1779 het huidige stadhuis aankocht, werd het oude stadhuis gebruikt als hotel.

In de 20ste eeuw was er een bankinstelling gevestigd, waarna de arbeidsrechtbank, de rechtbank van koophandel en het vredegerecht-1ste kanton er een thuis vond. Of zij gebruik gemaakt hebben van de folterkamer...

* Op 1 september 1543 nam koningin Maria, gouvernante der Nederlanden, met de prinsessen van Oranje, hier haar intrek.

* 1949: "Arbeider valt uit 9 meter hoog venster te Hasselt / (…) Woensdagvoormiddag waren arbeiders van de firma Daniels-Van Ham uit Hasselt werken aan 't uitvoeren in de gebouwen van de Kredietbank, gelegen op de Havermarkt te Hasselt. Een hunner, de genaamde R., 35 jaar oud en ongehuwd, wonende te Kuringen, was aan een der hoge betonnen vensters van het achtergebouw bezig en ontmantelde het raam van de houten omhulsels. Hiervoor stond hij langs de binnenzijde op de vensterdorpel. Op een gegeven ogenblik verloor R. zijn evenwicht en viel langs de buitenzijde van de vensterdorpel naar omlaag. Hij stortte van de 9 meter hoogte naar beneden en kwam met zijn hoofd op een der kanten van een hijstoestel terecht. Dadelijk liepen werkmakkers toe en dachten reeds hun ongelukkige makker zieltogend aan te treffen. Als bij wonder echter liep R. geen levensgevaarlijke kwetsuren op. (…)" (6)

* 1964: De Kredietbank vraagt een vergunning aan om een nieuw pand, aan de Havermarkt 16-18, te bouwen. De bank ging er open in 1967. (7, 8)

* 1968: "Gerechtshof te Hasselt wordt groter / Naastliggend gebouw door Staat aangekocht / Donderdag werd de akte verleden, waarbij het gewezen Kredietbank-gebouw op de Havermarkt te Hasselt door de Staat aangekocht wordt voor een bedrag dat in de miljoenen loopt. Het is de bedoeling dat dit gebouw, na transformatie, gevoegd wordt bij het naastliggend gerechtshof dat nodig moet uitgebreid worden daar hier over een paar jaren enkele nieuwe afdelingen dienen ondergebracht te worden, met name een kamer voor koophandel, een tweede vredegerecht en een politierechtbank." (4)

(1) GIS-GBK G@lileo Hasselt; (2) Inventaris Onroerend - geraadpleegd op 08-12-2009 (3) Het Belang van Limburg, 19-06-1938, p. 2.; (4) Het Belang van Limburg, 23-03-1968, p. 8.; (5) Het Belang van Limburg, 18-09-1965, p. 6.; (6) Het Belang van Limburg, 06-01-1949, p. 1.; (7) Het Belang van Limburg, 24-09-1964, p. 6.; (8) Het Belang van Limburg, 20-06-1967, p. 2.

Fiche

Adres: 
De Croon
Havermarkt 8
3500 Hasselt
Kadastraal nummer: 
1-H-906-Y
Capakey: 
71022H0906/00Y000
Naam van het gebouw vroeger: 
Die Crone, De Croon, Het Ald Stadthuys, Raedthuys
Naam van het gebouw nu: 
De Croon
Periode of stijl: 
2de helft 19de eeuw
Stijl: 
neoclassicisme
Eigenaars / Huurders voor 1900: 

- (?): Joannes Gielkens

- ca. 1500: Eustachius en Margaretha Sgrevens-Swalschen

- 1519: weduwe en kinderen Sgrevens - verhuurt aan

- ca. 1567: Van Meeuwen

- 1580-1779: Stad Hasselt (eigenaar)

- 1779: Jan van der Straeten(+1791)-Swaen(+1816) - verhuren aan

- tot 1803: Vandersmissen, hoteluitbater

- (?): Hubert Malherbe, - Hôtel de Belgique

- (?): Hubert Malherbe & Jan Eyben, - Hôtel du Limbourg

- 1843: Julien de Cecil, baron en oud-burgemeester - verhuurt aan

- 1852: Hendrik Macq, - Hôtel du Limbourg

- 1867: Detienne-Regnard, - Hôtel du Limbourg

- (?): mevrouw Surlemont, - Hôtel du Limbourg

Eigenaars / Huurders sinds 1900: 

- na 1919: Haenen, Grand Hôtel du Limbourg

- jaren 1930 tot 1967: Kredietbank voor Handel en Nijverheid nv (8)

- 1968: Belgische Staat (4)

- Handelsrechtbank, Vredegerecht - 1ste kanton

Vorige functie(s): 

woonhuis

- tot 1779: stadhuis

woonhuis / handelshuis

- Hôtel de Belgique, Hôtel du Limbourg, Grand Hôtel du Limbourg

- jaren 1930 tot 1967: Kredietbank (3, 8)

- (1968)-2012: arbeidsrechtbank / arbeidsauditoraat (+ nr. 6)

Beschrijving buitengevel: 

1975 - Herenhuis in neoclassicistische stijl, gelegen op de hoek van de huizenrij. Breedhuis van het enkelhuistype, zeven + drie traveeën en drie bouwlagen onder schilddak (kunstleien), uit XIX B. Bakstenen gebouw met bepleisterde en beschilderde lijstgevels op een hardstenen plint. Horizontale gevelgeleding door de hardstenen, kordon vormende lekdrempels en de geprofileerde hardstenen puilijst; de benedenverdieping is voorzien van schijnvoegen; risaliet in de eerste travee. Rechthoekige vensters; geprofileerde omlijsting met diamantkoppen en een sluitsteen met dito motief op de eerste bouwlaag; geprofileerde omlijsting, bekroond met een driehoekig fronton met tandlijstmotief op de tweede bouwlaag; druiplijsten in de vorm van een entablement bekronen de bovenvensters. Rechthoekige deur, opgevat zoals de benedenvensters. Rechthoekige poort in een geblokte omlijsting met sluitsteen met diamantkopmotief. (2)

Verbouwingen: 

- na 1779: door Jan van der Straeten; hij moest wel de gevel 4 meter achteruit plaatsen om de straat te verbreden

Algemeen: 

- herenhuis

- halfopen bebouwing 

- perceelgrootte (incl. Havermarkt 6): 989 m2

Beschermd: 
Datum van erkenning: 13.10.1980
Datum van publicatie: 29.10.1980

Referenties

Dit majestueus huis met typisch neo-classicistische 19de-eeuwse gevel heeft een lange en voorname...
pp. 188-189 Het Ald Stadthuys of Raedthuys Het Ald Stadthuys of Raedthuys heette tevoren Die Crone . In...
pp. 52-53 Het oud stadhuis, het "oudt raedthuis" zoals het meestal genoemd werd , stond in de...
52 waardevolle Hasseltse gebouwen en monumenten (1977)
Titel: 

52 waardevolle Hasseltse gebouwen en monumenten (1977)

Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
1977
Cover: 
Hasselt intra muros (1989)
Titel: 

Hasselt intra muros (1989)

Ondertitel: 
Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920)
Plaats van uitgave: 
Deurne-Hasselt
Jaar van uitgave: 
1989
Cover: 
Hasseltse uithangborden en gevelstenen (1979)
Titel: 

Hasseltse uithangborden en gevelstenen (1979)

Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
1979
Cover: 
Havermarkt / Kredietbank / Nieuwbouw (1964)
Titel: 

Havermarkt / Kredietbank / Nieuwbouw (1964)

Naam van de krant: 
Het Belang van Limburg
Datum van uitgave: 
24/09/1964
Pagina('s): 
3
Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)
Titel: 

Inventaris van het cultuurbezit in België - Architectuur / deel 6n 1 (A-HA) - Provincie Limburg. Arrondissement Hasselt (1981)

Ondertitel: 
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen
Plaats van uitgave: 
Gent
Jaar van uitgave: 
1981
Cover: 
Downloads

Havermarkt / Kredietbank / Nieuwbouw (1964)

PDF icon Download (65.39 KB)

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...