You are here

Verdonck, Hendrik (1896-1916)

Description

Auteur: Tine Rock

Hendrik of Henri Verdonck werd geboren in Meeuwen in 1896 als zoon van landbouwer en gemeentesecretaris Joannes Arnold (Meeuwen 1838-1901) en van Marie Elisabeth Reyners (Meeuwen 1851-1932).

Student Hendrik nam op 1 augustus 1914 voor de duur van de oorlog vrijwillig dienst bij het 2de regiment Jagers te Voet. Van oktober 1914 tot begin 1915 werd hij omwille van verwondingen enkele malen gehospitaliseerd in Aberdeen en Calais. Daar werd hij op 1 april 1915 ontslagen en afgekeurd voor de velddienst. Hij meldde zich dan als vrijwilliger bij de spionagedienst. Hendrik stond aan het hoofd van de ‘Inlichtingsdienst aan het  Belgisch Leger over den aanvoer en verplaatsing der vijandelijke troepen’. Zo wordt de ‘dienst’ in een document van zijn broer Jean genoemd. Hendrik was een spion, en wel van een Belgisch-Franse compagnie met vertakkingen tot in Noord-Frankrijk. De Franse officier Sylvain Duval leidde samen met hem het gezelschap. Op 6 mei 1916 werd Hendrik door de Duitsers gevangen genomen. Het Duitse Krijgsgerecht veroordeelt hem op 25 juli tot de doodstraf. Op 12 augustus 1916 wordt hij samen met Duval geëxecuteerd.

In 1916 werden in Hasselt 19 mensen door de Duitse bezetter ter dood veroordeeld en gefusilleerd op beschuldiging van spionage. Hendrik Verdonck uit Meeuwen-Gruitrode was één van hen. Hij werd, samen met 8 anderen, gefusilleerd in de Herkenrodekazerne in de Maastrichterstraat. Hun namen zijn terug te vinden op een gedenkplaat aan de muur van de kazerne: Jean Massart uit Brussel, Célestin Wauters, Henri Kusters uit Rekem, Paul Mertens, Jacques Tasset uit Neerpelt, Sylvain Duval, Hendrik Verdonck uit Meeuwen-Gruitrode, Arthur Dubois en Willy Ernst uit Charleroi.

De tien anderen werden in de toenmalige Dusartkazerne terechtgesteld: Michel Duchamps uit Boncelles, Edmond Honoré uit Beaumont, Céleste Balthasart uit Chaudfontaine, Jean Segers uit Kinrooi, Armand Miguet uit Vechmaal, Arnold De Munck, Liévin Van Hoffelen uit Antwerpen, Léon Desmottes uit Chapelle-à-Wattines, Auguste Javaux uit Luik en Auguste Cosse uit Dorinne. De namen van deze 10 mensen staan op een gedenkplaat aan de muur op het Kolonel Dusartplein.

Na de oorlog, een precieze datum is niet gekend, kregen 13 gefusilleerden een eervolle herbegraving. Die ging in Hasselt niet onopgemerkt voorbij: op een foto van de herbegraving staat het volk soms wel drie rijen dik, ingetogen naar de lijkstoet te kijken. Op de foto staan 13 namen, die van Hendrik Verdonck is er niet bij. Het zijn die van de 10 gefusilleerden uit de Dusartkazerne, aangevuld met de namen van Jean Massart, Célestin Wauters en Henri Kusters uit de Herkenrodekazerne. De zes andere gefusilleerden worden niet vermeld op deze foto’s en het is onduidelijk wanneer en waar ze herbegraven werden.

Weetjes: 

* Begraven Zonhoven; vermelding van naam en overlijdensdatum Gedenkplaat gefusilleerden Eerste Wereldoorlog (Maastrichterstraat); vermelding van naam Oorlogsmonument Meeuwen

(1) Comment ils meurent (1920), pp. 138-141.; (2) Project ‘Word Erfgoedgeneraal net als ik!’ – verhaal Andrée Willems - Het Stadsmus: gesprek met Andrée Willems (2013). Verzameling Andrée Willems: foto’s massagraf en herbegraving gefusilleerden, gemaakt door Célestin Blanckart. Toen Blanckart overleed kwamen de foto’s via een zekere mevrouw Thans, die bij de fotograaf had gewerkt, in handen van Andrées vader Yvan Willems, verkoper bij Kemp en amateurfotograaf. Foto's ook in het bezit van het Stadsarchief Hasselt.

Fiche

Naam: 
Hendrik Verdonck
Alias: 
Hendrik August Verdonck, Henri August Verdonck
Geboorteplaats: 
Meeuwen (Meeuwen-Gruitrode)
Geboortedatum: 
28.02.1896
Plaats van overlijden: 
Hasselt
Datum van overlijden: 
12.08.1916
Belangrijk op het vlak van: 
spionage WOI
Beroep: 
korporaal BV 1914 - 2 Jagers te Voet 3/1 (9 Cie)
Specifieke kenmerken: 

militair slachtoffer; doodsoorzaak: gefusilleerd

Referenties

Comment ils meurent (1920)
Titel: 

Comment ils meurent (1920)

Ondertitel: 
Dédié à la Belgique de demain
Plaats van uitgave: 
Luik
Jaar van uitgave: 
1920
Kunst & Erfgoed in de kijker - 46 (2015)
Titel: 

Kunst & Erfgoed in de kijker - 46 (2015)

Ondertitel: 
Vuurpeleton in Hasselt
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
2015
Cover: 

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...