You are here

Het Dochtersweeshuis en Oude Vrouwenhuis (Hemelrijk)

Description

Na beide hiervoor genoemde gebouwen (nvdr: Wellecom en het huis Vandenhoudt) volgden een kleine woning en de linkergevel van de kerk, waarvan het koor thans de hoek van de Persoonstraat vormt.

Vanaf 1674 waren de weeskinderen van beider kunne in Het Schuttershof aan de Ridderstraat ondergebracht. Spoedig zag 'men' daarin een wezenlijk zedelijk gevaar, zodat priester Gerard van Hilst en zijn zuster Agnes op 15 maart 1711 de jongens en meisjes scheidden door hun huis aan de Boomgaardstraat - toen nog Persoonstraat - af te staan, met een schenking van 6000 gulden daarbovenop, om er het meisjesweeshuis in onder te brengen. De instelling werd door lekedames geleid.

De Revolutie verjoeg de weesmeisjes in 1794. Hun huis werd een kazerne voor de gendarmes en een woning voor commandant Mariage. De bezetter betaalde hiervoor de eerste vier jaren geen enkele vergoeding. Slechts vanaf 27 pluviose IX (16 februari 1801) zorgde onderprefect Arnoul, die in het gebouw van de minderbroeders woonde, ervoor dat de huur van 350 F werd betaald. In 1831 bracht men er de zieken van het garnizoen in onder. De commissie der godshuizen eiste het huis later terug op en richtte het in 1849 opnieuw als weeshuis in. Bij besluit van 12 maart vertrouwde zij de wezen toe aan de goede zorgen van de zusters van de Kindsheid Jesu, die vanuit Gent waren gekomen. Het contract met die congregatie werd op 22 augustus 1840 getekend. Vanaf 1 oktober van datzelfde jaar openden de zusters een kosteloze bewaarschool en lagere klassen. In 1844 plaatste de commissie van de godshuizen er een tiental oude of ongeneeslijke vrouwen. De geschreven overeenkomst daaromtrent tussen de commissie en kanunnik de Decker, namens de kloostergemeente, dateert van 20 mei 1845. In datzelfde jaar openden de religieuzen een betalende meisjesschool. Die werd later aangevuld met een humaniora en een normaalschool voor onderwijzeressen en kleuteronderwijzeressen.

Door hun ongewone toewijding verwierven de zusters van de Kindsheid Jesu de genegenheid en de erkentelijkheid van de Hasselaren. De eerste overste, Maria-Livina De Keizer, werd in 1842 opgevolgd door Maria-Coleta van Loon. Na haar volgden: Maria-Francisca Du Carin (in 1846), Maria-Augustina De Ren (in 1851), Maria-Raphaël Baert (in 1856) en Maria-Engelberte Delobelle (in 1875).

In 1864 verbleven er 12 ongeneeslijke vrouwen en 17 weesmeisjes; 180 betalende en 100 niet-betalende meisjes in de lagere school volgden er onderwijs. In 1918 werden er 34 vrouwen verzorgd en telde men 63 weesmeisjes, 180 betalende en 672 niet-betalende leerlingen, 502 kleuters en 120 normalisten. Van de 80 personeelsleden waren er 15 leken.

De weesjongens verlieten Het Schuttershof en namen hun intrek in Den Nachtegael aan de Pertsdemer.

Uit: Hasselt intra muros (1989), p. 332.

Fiche

Adres: 
Het Weeshuys & Oude Vrouwenhuys
Hemelrijk (25)
Hasselt
Naam van het gebouw vroeger: 
Het Weeshuys & Oude Vrouwenhuys
Naam van het gebouw nu: 
gesloopt
Periode of stijl: 
begin 18de eeuw
Eigenaars / Huurders voor 1900: 

- begin 18de eeuw: priester Gerard van Hilst (Hasselt 1652-1729)

- commissie van de godshuizen

- zusters Kindsheid Jesu (blauwzusters)

Vorige functie(s): 

woonhuis

- meisjesweeshuis (van 1711 tot 1794; 1849)

- gendarmerie en woonhuis van de commandant (van 1794 tot 1831)

- ziekenboeg (1831)

- huis voor oude of ongeneeslijk zieke vrouwen (vanaf 1844)

Huidige functie: 

gesloopt

Verbouwingen: 

- voorgaande woning werd bij dit pand gevoegd

Multimedia

Referenties

Hasselt intra muros (1989)
Titel: 

Hasselt intra muros (1989)

Ondertitel: 
Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920)
Plaats van uitgave: 
Deurne-Hasselt
Jaar van uitgave: 
1989
Cover: 

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...