Description

Demerstraat_19_2009_gr.jpg

Het Kleyn Fortuyn, Demerstraat 19 (foto: Erfgoedcel Hasselt, 2009)

Dit pand behoorde aan het einde van de 17de eeuw toe aan Rener Stockmans. Op 14 oktober 1732 werd het door Anna van Melbeeck voor 1000 gulden verkocht aan priester Arnold Stockmans, die het overliet aan Jacobus Speltings van Peer, echtgenoot van Wilhelmina Freyser. Van deze laatste ging het over naar Simon Corthouts, wiens weduwe en haar zwager Jan-Smeets-Corthouts het op 30 juni 1761 voor 275 gulden aan Jan Thys verkochten.

Langs het pand liep een steeg naar de Raamstraat. Dat paadje werd later bij Het Kleyn Fortuyn gevoegd, zodat het huis een vrij brede gevel kreeg.

In onze eeuw maakte Hendrik Van Steenvoort, die (nvdr: de dochter van) de weduwe Blum trouwde, in deze woning fortuin met een zaak in hoeden en schoenen. Voor de weduwe Blum (nvdr: Anna Peun) woonde er de tabaksfabrikant- en handelaar Godfried van Mierlo.

Uit: Hasselt intra muros (1989), p. 68.

* Op 1 juni 1933 opende er Huis HEKA, winkel voor verse vis en eetwaren. (3) In 1934 stond het pand (terug) te huur: "Te huren / Handelshuis met 2 vitrienen, gelegen Demerstraat,19, Hasselt. Beste ligging der stad. Zich bevragen (…)” (9)

* 1935: “Men vraagt een leerjongen om den coiffeurstiel aan te leeren. Te huren: ongemeubeld kwartier. J. Sarlée-Buvens, Demerstraat 19, Hasselt.” (10)

* 1946: “Apotheker Haelterman, Demerstraat 19, Hasselt, brengt zijn geacht klienteel ter kennis dat zijn apotheek overgebracht is in dezelfde straat (lager af) nr 36 (langs Bon Coin).” (11)

* 1946 “De horlogiemakerij J. Willems-Bamps is overgebracht (nvdr: voorheen Hoogstraat 7) naar de Demerstr. nr 19, langs Cinema Cameo. De wereldberoemde uurwerken: Alpina; Tavannes; Cysna zijn er verkrijgbaar, met gang. Vijf jaar waarborg aan officieele prijzen. Werkhuis voor alle herstellingen.” (4) Later verhuisde de zaak naar de Galerij Willems in de Demerstraat. (8)

* 1960: “Deftig werkmeisje gevraagd voor dagelijks 2 uren plus 3 halve dagen per week. Prémaman, Demerstraat, 19 Hasselt.” (12)

(1) GIS-GBK G@lileo Hasselt; (2) Inventaris Onroerend Erfgoed - geraadpleegd op 10-02-2010; (3) Het Belang van Limburg, 27-05-1933, p. 8.; (4) Het Belang van Limburg, 08-09-1946, p. 6.; (5) Het Belang van Limburg, 09-11-1947, p. 8.; (6) Het Belang van Limburg, 16-04-1955, p. 8.; (7) Pro-Gen (Stadsarchief Hasselt); (8) Stop voor de Tijd (2013), pp. 54-55.; (9) Het Belang van Limburg, 09-06-1934, p. 8.; (10) Het Belang van Limburg, 04-04-1935, p. 6.; (11) Het Belang van Limburg, 13-07-1946, p. 5.; (12) Het Belang van Limburg, 20-10-1960, p. 13.

Fiche

Adres:

Het Klein Fortuyn

Demerstraat 19

Hasselt

Kadastraal nummer:

1-H-193-B

Capakey:

71022H0193/00B000

Naam van het gebouw vroeger:

Het Kleyn Fortuyn

Naam van het gebouw nu:

Het Kleyn Fortuyn

Periode of stijl:

4de kwart 19de eeuw

Eigenaars / Huurders voor 1900:

- einde 17de eeuw: Rener Stockmans

- einde 17de-begin 18de eeuw: Anna Ida Sigers

- voor 1732: Anna van Melbeek

- 1732: priester Arnold Stockmans

- (?): Jacob Speltings & Wilhelmina Freyser

- (?): Simon Corthouts

- voor 1761: weduwe Simon Corthouts + Jan Smeets-Corthouts

- 1761: Jan Thys

- ca. 1793: weduwe Cornelis Millen

- einde 18de-begin 19de eeuw: tabaksfabrikant en -handelaar Godfried van Mierlo (Vanmierlo) (Eindhoven ca. 1764-Hasselt 1841) X winkelierster Ida Josephina Doblestein (Luik 1770-Hasselt 1853)

- (?): winkelierster Anna Peun (Krefeld-D ca. 1800-Hasselt 1865), weduwe van Hubertus Blum (+Krefeld 1857); hun dochter Anna Catharina (Krefeld-D 1828-Hasselt 1876) X Hasselt 1864 Hendrik Van Steenvoort (Vansteenvoort) (Bladel en Netersel-NL 1838)

Eigenaars / Huurders sinds 1900:

- 1933-1934: (?)

- 1935: coiffeur Jacobus (roepnaam Gerard) Sarlée (°Hasselt 1891) X Halen 1921 Maria Emelia Buvens (°1898)

- tot 1946: apotheker Victor Haelterman

- 1946: horlogemaker Jean Willems (Herk-de-Stad 1908-Hasselt 1961) X Jeanne Bamps (Ulbeek 1909-Hasselt 2004)

- (1960): Prémaman NV

Vorige functie(s):

woonhuis / handelshuis

- tabakshandel van Mierlo (Vanmierlo)-Doblestein

- hoeden- en schoenenwinkel Van Steenvoort (Vansteenvoort)-Blum

- 1933-1934: Huis HEKA, verse vis en etenswaren

- 1935: haarkapper Jacobus (Gerard) Sarlée-Buvens - voorheen Aardappelmarkt 30

- tot 1946: Apotheek Haelterman - verhuist naar Demerstraat 36

- 1946: Huis Jean Willems-Bamps, horlogewinkel - opvolger R. Willems-Pollaris (voorheen Hoogstraat 7) - verhuist naar Galerie Willems, Demerstraat 28

- 1960 e.v.: Prémaman

Beschrijving buitengevel:

1975 - Z.g. huis "Het Kleyn Fortuyn", naar de steeg die vroeger op deze plaats de Demerstraat met de Raamstraat verbond, en bij de bouw van het huidige huis verdween. Breedhuis van vier traveeën en vier bouwlagen onder zadeldak (kunstleien), uit eind XIX. Bakstenen gebouw met een gecementeerde en beschilderde lijstgevel. Geprofileerde, rechthoekige vensters met hardstenen lekdrempels in een ingediept steekboogvormig gevelvlak; gesmeed ijzeren borstwering met neorocaille-inslag op de tweede bouwlaag. Gewijzigde begane grond. Houten kroonlijst op klossen.(2)

Verbouwingen:

- sterk verbouwd

Algemeen:

- stadswoning

- gesloten bebouwing

- perceelgrootte: 140 m2