You are here

Rechtspraak in het Ancien Régime

Description

De rechtspraak in het Ancien Régime (dus voor 1796) kenmerkte zich door een harde, soms onrechtvaardige justitie, die zeer lokaal georganiseerd was. Elke gemeenschap had haar eigen rechtbank die volgens het statuut van de plaats oordeelde volgens Loonse of Luikse rechtsregels. Zo werd er over een Hasselaar met verschillende 'maatstaven' recht gesproken naargelang hij binnen (Luiks recht) of buiten (Loons recht) de wallen woonde.

De rechterlijke organisatie berustte in handen van zeven gegoede burgers die, door de graaf van Loon of de prins-bisschop van Luik, voor het leven werden benoemd.

De zeven schepenen-rechters vormden, onder het voorzitterschap van de meier of schout, de schepenbank, die vaak zelfs uitspraak deed in criminele zaken. De functie van een toenmalige schout is deels te vergelijken met deze van een huidige politiecommissaris of procureur des Konings.

Het gevaar van een dergelijke inrichting was echter dat die plaatselijke schepenen, amateur-rechters, nogal eens moeilijkheden hadden met het voeren van een sereen en objectief onderzoek, dat moest leiden tot een verantwoord vonnis. Toch was wel voorzien dat de zich benadeeld voelende partij in de meeste gevallen beroep kon aantekenen bij een hoger rechtscollege. Zo kon men beroep aantekenen tegen vonnissen uitgesproken door de Hasseltse schepenen bij het hof van Vliermaal (= oppergerecht van het graafschap Loon), sinds 1469 in Hasselt gevestigd en eventueel nog 'verdergaan' bij de leenzaal van Kuringen, die ondanks de naam sinds 1584 in Hasselt zetelde. In uiterste gevallen - en dan vrijwel uitsluitend voor de meer begoeden - bestond de mogelijkheid in beroep te gaan bij het Rijkskamergerecht van Wetzlar. Van deze 'mogelijkheden' werd zo weinig gebruik gemaakt om de soms vrij hoog oplopende proceskosten, die de in het ongelijk gestelde partij moest betalen.

Uit: kijk(er) op hasselt 750 jaar stad (1982), z.p.

Multimedia

Referenties

pp. 43-45 (...) Als rechtmatige eigenaar van deze woning (nvdr: De Hoogbrugge ) getroostte de stad zich...
p. 91 Het Tribunaal der XXII was een hooggerechtshof dat te Luik zetelde. Het behandelde klachten en...
Hasselt intra muros (1989)
Titel: 

Hasselt intra muros (1989)

Ondertitel: 
Hasselt binnen de oude wallen. Historiek van straten, pleinen, gebouwen en huizen zoals opgetekend door Jan Juliaan Melchior (1848-1920)
Plaats van uitgave: 
Deurne-Hasselt
Jaar van uitgave: 
1989
Cover: 
kijk(er) op hasselt 750 jaar stad (1982)
Titel: 

kijk(er) op hasselt 750 jaar stad (1982)

Ondertitel: 
cultureel centrum 7 augustus - 3 oktober 1982
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
1982
Cover: 

Recent toegevoegd

Auteur: Tom Kenis Edgard Jamart werd geboren in een gehucht tussen Bergen en Luik, maar woont al 40 jaar...
Auteur: Hubert Bovens Marcellin Lagarde werd geboren te Sougné, Sprimont in de provincie Luik op 2...
Auteur: Jean Nicolaï Kunstschilder Antoon Emile Arnoldus Georgius Kolb werd in Hasselt geboren in 1889...
Pagina in opbouw. Informatie, foto's en verhalen over de Hasseltse politie zijn welkom. In 1991...
Auteur: Mieke Strauven Grauwzuster Gertrudis van Schaffelen kwam in 1626 aan in Hasselt, met als doel...

Prinsbisdom Luik, 1659

Gebrandschilderd glas. Hasselt, Het Stadsmus, inv. nrs. 2014.0370 tot en met 2014.0377.

Maria-Helena Hubrechts was de zus van E.H. Jozef Hubrechts . Ze overleed samen met hem in de nacht van...
Eerwaarde Heer Jozef Hubrechts was pastoor van de Onze-Lieve-Vrouwbasiliek. Hij overleed samen met zijn...
Van 2014 tot eind 2018 was Steven Vandeput minister van Defensie en Ambtenarenzaken in de federale...
Emiel Baptist werd geboren in 1895 in Godsheide als zoon van dienstknecht Andreas (Zonhoven 1847-Hasselt...