You are here

Meisje uit Kiewit vermoord in 1917

Description

Op de zwoele zomeravond van zondag 29 juli 1917 vonden Jules Vander Maesen, Maria Helena Hamaekers en Maria van Pierke Crijns, toen zij hun koeien aan het hoeden waren in het Wiek op het Klotbroek, het lijk van een jonge vrouw. Het lichaam was vastgebonden aan een boom en verkeerde kennelijk in staat van ontbinding. 

Aanvankelijk werd een veldwachter uit Zonhoven ingeschakeld. Deze gaf de zaak in handen van Willem Truyen, veldwachter van Genk, omdat het lijk was aangetroffen op het grondgebied Genk. Het lichaam werd geïdentificeerd als dat van Maria Houbrechts, 19 jaar oud, dochter van een pachter uit de Kempische heide of Kiewit. Uit het politioneel onderzoek bleek dat zij reeds vanaf zondag 7 juli 1917 als vermist was opgegeven. Truyen notuleerde in zijn verslag dat die bewuste zondagavond mensen uit de buurt een akelig geschreeuw hadden opgemerkt vanuit de heidekant en dachten dat het afkomstig was van een dier dat in een strop was gekneld geraakt. 

Getuigen wisten te vertellen dat een veertiental dagen later, bij het koeienhoeden op de hei van Bokrijk, Helena Hamaekers en Maria Crijns door en misselijke geur geraakt werden. Midden op een platgetrapt stuk heide vonden zij het lijk van een meisje van 19 jaar, zittend tegen een boom, het hoofd voorover hellend, het hoofdhaar in haar gezicht en met de hoofddoek om haar hals aan de boom gebonden. Haar voeten waren over mekaar gekruist en haar regenscherm en handtas lagen dwars over haar benen. In haar geldbeugel stak hooguit nog vijfendertig centiemen. Bloedsporen vielen er niet te bespeuren, letsels aan de hals wezen op inwendige kwetsuren. Het stoffelijk overschot werd overgebracht naar het hospitaal in Genk. 

Op dinsdag 31 juli 1917 werd een wetsdokter afgevaardigd door het parket om ter plaatse een autopsie te verrichten. Hij constateerde dat het lichaam sporen van geweld vertoonde en was van oordeel dat de vrouw het slachtoffer was geworden van een wurgmoord. Het bleek om een liefdesdrama te gaan. 

De Hasselaar Victor Peeters, verloofde van Maria Houbrechts, werd aangehouden. De twee verliefden hadden ruzie gekregen bij Guillaume Peeters, een caféhouder op het Kneipp bij Bokrijk. Peeters loochende elke betrokkenheid. Nochtans hadden sommige getuigen hem de dag van het voorval zien weglopen ter hoogte van het kasteel van Bokrijk. Peeters zou vroeger ook al getracht hebben haar in het water te duwen.

De verdachte moest verschijnen voor het hof van Assisen te Tongeren. Op 12 februari 1918 werd hij echter bij gebrek aan bewijzen door de jury vrijgesproken. 

Cornelius Janssens, rolzanger van beroep, vond in dit dramatische gegeven inspiratie om een lied te maken dat hij op zijn trektochten op markten en openbare pleinen ten gehore bracht aan het op sensatie beluste publiek.

Janssens was op 10 juni 1851 te Hoogstraten geboren. Wij vinden hem als schrijnwerker terug in Gent, Antwerpen, Turnhout en vanaf 1885 in Herentals. Met zijn ravenzwarte haren en zijn rosse baard maakte hij indruk op zijn publiek. Corneel dichtte niet alleen zijn eigen teksten, maar ook die van andere marktzangers, onder wie velen een krachtige stem hadden, maar niet de aangeboren kwaliteiten om een goede volksdichter te worden. Na 1895 trad hij niet meer alleen op, maar enkel in het gezelschap van een paar van zijn zonen. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak was zijn politiek engagement ondanks zijn leeftijd nog zo groot dat hij een schimpdicht maakte aan het adres van de Duitse keizer:

         "'k Heb een kakstoel laten maken 
         En de keizer zit erin. 
         Met zijn vijf miljoen soldaten: 
         In den Yzer rijden zij in." 

Omwille van deze spotzang werd Corneel Janssens aangehouden te Olmen en naar Neuhaus gedeporteerd. Hier overleed hij in het plaatselijke ziekenhuis op 79-jarige leeftijd als politiek gevangene. 

Wanneer de rondreizende zanger in de buurt van Genk of Hasselt kwam, logeerde hij meestal in het café van Pierke Crijns, vader van een van de twee voornoemde koeienhoedsters op de grens van Zonhoven, waar hij uit de mond van een kroongetuige het feitenrelaas van 29 juli 1917 vernam en volgend straatlied componeerde, een actualiteit die vele marktbezoekers nog levendig voor ogen stond. 

De wreede moord (oorspronkelijke versie)

Hoe wreed als ik bedenk 
Te Bokrijk onder Genk                
Vond men 't ontbonde lijk           
Hoe droef en ijselijk                   
Van een meisje nog maar pas negentien jaar
Wie bracht deze brave om 't leven voorwaar
Het moet een monster zijn 

om zo in smart en pijn
Te dompelen eene maagd
De familie word beklaagt
Koehoeders vonden het lijk
Ze verschrikten allen gelijk
't Zat tegen eenen boom 

Monster hebt gij geen schroom 
Dat gij Uw slachtoffer onteert en verworgt
Wiens deugdzaamheid door iedereen was
gewaarborgt

God zal u ook gezwind straffen
om zo dit kind
Te martelen tot in 't graf
Leg toch bekentenis af 

Het lijk dat werd erkent
Door d'ouders wat ellend
En ijselijk misbaar
Vrienden hoorde men daar 

De wet en parket die kwamen ter plaats
Een neerstig onderzoek gebeurden er laats
Een verdachte hield men aan
Die met haar was gegaan
En werd tot zijne spijd
Naar het gevang gebracht van haut

Gans den omtrek is nu in rouw en droefheid 
Want wie had met grootere boosheid 
Een laffer daad begaan 
Wat een weedoen en getraan 
Voor d'ouders van dit kind 

Wiens moordenaar werd onzind 
Is het door die oorlogstijd 
Dat al die slechtigheid 
Een moorderij gebeurd 
't Geen iedereen afkeurt 
't is wangedragh van deze barbaar 

Want een afschuwelijker monster en moordenaar 
Heeft men nog nooit aanschouwt 
Dat men op God betrouwd
Dit geef ik u voor raad 
Ver afschuwt de misdaat 

Kweld u het geweten niet 
O moordenaar want ziet 
Wat droefheid en misbaar 
De misdaad wekt voorwaar 

Bij grootte en kleine ik grieuwd er van 
En vraagd bij zich zelven hoe is 't mogelijk 
Dat er zo monsters zijn 
Op deze werelplein 
Die 't leven niet ontziet 
Zijn medemensen ziet 

Uit: Kiewit & Banneux / Warm aanbevolen (2008), pp. 53-55.

 
 

Fiche

Datering: 
--

Multimedia

Referenties

Kiewit & Banneux / Warm aanbevolen (2008)
Titel: 

Kiewit & Banneux / Warm aanbevolen (2008)

Ondertitel: 
Vroeger en nu
Plaats van uitgave: 
Hasselt
Jaar van uitgave: 
2008
Cover: 

Recent toegevoegd

Rond 1570 was Melchior van Horn brouwer/herbergier in het huis ‘Het Schip’, Maastrichterstraat 9 . Er is...
Auteur: Tom Kenis Geparafraseerde Radio 2-getuigenis van militair William De Wilde en zijn echtgenote...
Auteur: Tom Kenis De familie Trippas verbleef in Belgisch Congo van 1954 tot en met de onafhankelijkheid...
Auteur: Tom Kenis Nikolaas Jan Pieter Geurts werd geboren te Eisden op 13 december 1931. Zijn vader was...
Auteur: Tom Kenis Antoinette Fransen, de moeder van Moelly Henno, werd tijdens Wereldoorlog II...
Zoveel Hasselaren, zoveel linken met Congo. Om de meest uiteenlopende redenen trokken Hasselaren al...
Auteur: Tom Kenis Joseph (°Hasselt 04.07.1926) en Denise (°Hasselt 22.01.1927) leerden elkaar kennen als...
Auteur: Tom Kenis André Billen, geboren in 1927, studeerde economie. Hij slaagde voor het diplomatiek...
Auteur: Tom Kenis De in Hamont geboren Joseph (Jef) Verlaak, thans inwoner van Viversel maar gedurende...
Auteur: Toon Blux Hermanus, Petrus, Joseph Blux is de oudste zoon van Louis Bleux (1) uit Kuringen en...